11. 8. Datganiad: Cymru o Blaid Affrica

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:24 pm ar 22 Tachwedd 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 6:24, 22 Tachwedd 2016

(Cyfieithwyd)

Diolch am y sylwadau a’r cwestiynau, ac am wahoddiad i fanteisio ar y ffaith nad yw’r Prif Weinidog yn y Siambr. Gwrthodaf y cyfle i geisio pennu polisi yn fyrfyfyr. Mae hyn, fel y gwyddoch, yn briodol iawn o fewn cylch gwaith y Prif Weinidog o ran ymgysylltu allanol o Gymru. Ond, edrychwch, o ran lle yr ydym fel Llywodraeth, rwy’n meddwl ein bod wedi bod yn hynod glir, drwy holl anawsterau eleni—ac rydym i gyd wedi gweld yr ymateb o fewn ein gwlad ni ynglŷn â phobl sy'n edrych neu'n swnio'n wahanol a'r ffordd y maent yn cael eu trin, yn yr ymgyrch refferendwm ac wedi hynny—ni waeth ar ba ochr yr oeddech yn yr ymgyrch honno, ni ddylai unrhyw un ohonom geisio seboni neu osgoi'r gwirionedd bod pobl wedi gwneud i’n hetholwyr deimlo'n ddigroeso, ac nid yw hynny'n rhywbeth y dylai unrhyw un ohonom geisio osgoi sôn amdano. Ac mae wedi bod yn bwysig iawn i'r Llywodraeth hon ailddatgan y ffaith yr hoffem fod yn wlad sy'n edrych tuag allan ac sy’n gadarnhaol ac yn hyderus am ein lle ym Mhrydain, Ewrop a'r byd ehangach. Ac mae hynny’n fwy na masnach, er bod masnach, wrth gwrs, yn ffordd bwysig o ymgysylltu â gwledydd eraill. Mae llawer o'r hyn a welais nad yw’n ymwneud â masnach; mae'n ymwneud ag ymgysylltu â gwella gwasanaethau cyhoeddus a chydnabod mewn gwirionedd bod gennym ran i’w chwarae i gefnogi datblygiad cynaliadwy mewn gwahanol rannau o'r byd a bod gennym fudd a diddordeb uniongyrchol mewn gwneud hynny hefyd. Mae hynny'n golygu gweithio gyda phobl ac ochr yn ochr â hwy, yn hytrach na dweud wrthynt beth i'w wneud. Felly, dyna natur ein hymgysylltu a'n perthynas, ein lle yn y byd, ond hefyd pa fath o wlad yr hoffem fod hefyd. A dweud y gwir, rwy’n meddwl bod y Llywodraeth hon wedi bod yn gyson iawn am hynny hefyd. Rydych yn ei weld mewn ystod o wahanol feysydd yr ydym yn sôn amdanynt ac yn y ffordd yr ydym yn sôn am bobl sy'n byw yma: bod gennym grŵp o wasanaethau cyhoeddus sy'n edrych tuag allan a bod arnynt angen i bobl o wahanol rannau o'r byd ddod yma, a’u bod yn dibynnu ar hynny. Dylem eu croesawu, nid dim ond am y swyddi y maent yn eu gwneud ond am y cyfraniadau y maent yn eu gwneud i'n cymuned a'n gwlad. Rwy’n derbyn yr hyn a ddywedwch am y ffordd yr ydym yn asesu effaith y broses benodol hon a bod pobl yn ystyried nid dim ond y 10 mlynedd o’r hyn sydd wedi ei wneud, ond mynd y tu hwnt i'r hanesion a dweud, 'Beth yw swm, cyfanswm yr effaith?' Rwy'n meddwl bod mwy o waith i'w wneud ar hynny.

Hoffwn orffen gyda phwynt am y budd cilyddol i bobl. Soniais am staff y GIG a'r tri dyn ifanc hynny o orllewin Cymru y cefais gyfarfod â nhw. Mae eu pythefnos yn gweithio yn Uganda wedi cael effaith sylweddol arnynt. Roedd yr hyn a welsant a’i brofi o fewn yr ychydig ddyddiau cyntaf yn wirioneddol anhygoel, ac nid dim ond eu pwyntiau am y gweithle a'r gofynion diogelwch nad ydynt yn bodoli. Dim ond enghraifft syml: roedd un gweithiwr nad oedd wedi cael esgidiau erioed a phrynodd un o'r bechgyn esgidiau i’r dyn hwn. Y diwrnod wedyn, ar ôl iddo fynd â nhw adref, daeth yn ôl heb fod yn eu gwisgo a dywedodd mai’r rheini oedd yr esgidiau gorau oedd ganddo a’i fod yn eu cadw gartref fel ei bâr gorau. Felly, dyna rywun sy'n gweithio’n droednoeth ar safle adeiladu. Mae'n dweud rhywbeth am y gwahaniaeth gwirioneddol rhwng y wlad hon—a phopeth y dylem fod yn hynod o ddiolchgar amdano a beth sy’n normal mewn rhan wahanol o'r byd. Mae gennym lawer i'w ennill a llawer i’w roi a dylem fod yn edrych ar y peth yn y ddau fodd hynny.