Mae [R] yn dynodi bod yr Aelod wedi datgan buddiant. Mae [W] yn dynodi bod y cwestiwn wedi'i gyflwyno yn Gymraeg.

Rwyf nawr yn galw ar Russell George i ofyn y trydydd cwestiwn brys.

A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am gynlluniau i symleiddio byrddau cynghori economaidd Llywodraeth Cymru? EAQ(5)0076(EI)

Gwnaf. Rwyf wedi bod yn glir iawn fy mod i’n gweithio ar adnewyddu blaenoriaethau economaidd yn rhan o waith ehangach. Rwy’n ystyried yr amrywiaeth o baneli, cyrff a grwpiau sy'n rhoi cyngor i mi.

Diolchaf i'r Llywydd am dderbyn y cwestiwn brys, ac i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ateb. Ymddengys bod hyn yn newid sylweddol i’r ffordd y mae Llywodraeth Cymru yn derbyn cyngor ac yn gwneud penderfyniadau o ran datblygu economaidd. Felly, efallai y gallech chi amlinellu pam y rhyddhawyd hyn, neu yr adroddwyd arno yn y cyfryngau, cyn ei fod ar gael i Aelodau'r Cynulliad mewn datganiad.

Nawr, mae Llywodraethau Cymru yn y gorffennol wedi siarad â pharch mawr am y model ymgynghorol, a oedd yn cynnwys naw o wahanol baneli a 40 o wahanol sefydliadau, ac a oedd, wrth gwrs, yn llywio proses gwneud penderfyniadau Llywodraeth Cymru. Rydych yn awr wedi amlinellu dull gwahanol y byddwch chi’n ei ddefnyddio. A ydych chi o’r farn bod y model blaenorol yn aneffeithiol? Beth yw eich barn ar hynny?

Dywedodd yr Athro Brian Morgan ei hun, a oedd yn eistedd ar nifer o’r paneli hyn, mai dipyn o siop siarad oedden nhw, rhai o'r byrddau cynghori yn y gorffennol. Tybed a ydych chi’n cytuno â hynny. Gwnaeth ddyfyniad bod y model ymgynghorol beichus hwn, nad oes ganddo’r adnoddau digonol, wedi rhwystro gallu Llywodraeth Cymru i wneud penderfyniadau ymatebol, ac, felly, ei fod wedi cael effaith andwyol ar economi Cymru. Byddwn i’n gwerthfawrogi eich barn ar ei safbwynt, ac os ydych chi’n cytuno, a ydych chi o’r farn y dylech chi edrych ar benderfyniadau a wnaed yn y gorffennol o ganlyniad i dderbyn y cyngor hwnnw?

Ac yn olaf, sut bydd y model newydd yn llywio'r strategaeth economaidd newydd yr ydych chi yn ei datblygu?

Hoffwn ddiolch i'r Aelod am ei gwestiynau a dweud nad yw o reidrwydd yn un brys, y cwestiwn hwn, oherwydd ei fod yn rhan o'r broses honno o ymgynghori ar strategaeth economaidd newydd, strategaeth i wneud Cymru yn fwy llewyrchus a diogel—gwaith sy'n cael ei wneud, gwaith sydd wedi bod yn cael ei wneud yn ystod yr haf a'r hydref, drwy'r gaeaf ac ymlaen i'r gwanwyn, felly, o ganlyniad i hyn, mae hwn yn waith parhaus. Nid oes unrhyw gyhoeddiad wedi ei wneud, nid oes unrhyw benderfyniad wedi ei wneud. Mae hyn yn rhan o ymgynghoriad agored, yr wyf wedi gwahodd yr Aelodau gyferbyn i gymryd rhan ynddo, ac felly, fel y dywedaf eto, nid oes unrhyw benderfyniad wedi ei wneud ar ffurf na siâp y paneli na'r byrddau ymgynghorol a fydd yn cael eu hymgynnull. Ond rwy’n croesawu'n fawr iawn y cyfraniad y mae pobl fel yr Athro Morgan wedi ei wneud. Maen nhw’n cydnabod—yn union fel y mae llawer o fusnesau wedi siarad â mi am hyn—bod angen symleiddio faint o gyngor a nifer y byrddau a’r prosesau y gall busnesau ac arbenigwyr roi cyngor arbenigol i mi drwyddynt.

Ar hyn o bryd, mae rhyw 50 o baneli a byrddau yn cynnig cyngor ac arweiniad. Mae hynny'n ddefnyddiol mewn sawl ffordd, ond rwy’n credu, fel y mae’r Athro Morgan wedi’i amlinellu, bod angen i ni sicrhau bod yr amser a'r adnoddau y mae arbenigwyr ac arweinwyr busnes yn eu buddsoddi mewn rhoi cyngor i mi yn cael eu defnyddio yn effeithiol ac fy mod i’n gallu tynnu ar yr holl gyngor hwnnw. Ar hyn o bryd, yn syml, mae gormod o fyrddau a phaneli yn bodoli. Mae llawer wedi eu sefydlu ar sail gorchwyl a gorffen. Dylid dirwyn rhai i ben efallai o ganlyniad i hynny. Mae'r gwaith hwn yn mynd rhagddo ar hyn o bryd. Rydym ni’n ymgynghori'n eang â'r gymdeithas gyfan, ac rwyf yn gwahodd yr Aelod i gymryd rhan os yw’n teimlo ei fod yn dymuno gwneud hynny.

Mae’n ymddangos bod y Llywodraeth Lafur yn mynd trwy’r cyfnodau hyn pan ei bod yn diddymu cyrff y mae wedi eu sefydlu ac wedyn yn ceisio hawlio'r clod am hynny. Mae'n debyg y bydd yn rhaid i ni alw hyn yn goelcerth fach y cwangos bach. Ond rwyf yn cydymdeimlo rhywfaint ag ef. Nid wyf i’n aml yn dwdlo yn y Siambr—rwy’n addo i chi—ond ceisiais i wneud organogram bach o’i adran—stopiais ar tua 42—gyda'r holl linellau dotiog, wrth gwrs, yn ymateb iddo ef. Hyd yn oed wrth gwrdd unwaith yr wythnos, byddech chi’n treulio eich amser i gyd yn cael cyngor, ac mae'n anodd iawn gwahanu'r signal o’r sŵn yn y cyd-destun hwnnw. Felly, rwyf i’n cydymdeimlo â'r cynnig i symleiddio, ond a gaf i ofyn iddo ganolbwyntio, yn hollbwysig, nid yn unig ar yr hyn y byddwch yn cael gwared arno, ond yr hyn a fydd yn cymryd ei le? Ac oni fyddai'n well, fel yr oedd yr Athro Morgan yn awgrymu, cael llai o gyrff mwy o faint, sydd â gwell adnoddau, ac yn fwy arbenigol sy’n darparu'r cyfeiriad strategol y mae economi Cymru ei angen mewn gwirionedd?

Hoffwn ddiolch i Adam Price am ei gwestiynau. Rwy'n falch ei fod yn croesawu'r gwaith yr wyf yn ei wneud ar hyn o bryd sy’n edrych ar dirwedd gyfan y byrddau ymgynghorol. Mae'n helaeth ac rwyf innau wedi llunio diagramau tebyg i ddeall yn union faint o fyrddau a chyrff sydd gennym. Nid ydym wedi cyrraedd penderfyniad terfynol hyd yma o ran y byrddau a fydd yn cael eu creu, ond byddwn i’n cytuno bod angen llai o fyrddau a grwpiau ymgynghorol, sy’n gryfach ac sy'n gallu rhoi cyngor i mi mewn modd amserol, a hefyd gwneud y defnydd gorau o amser yr arbenigwyr sydd ar y byrddau hynny mewn gwirionedd.

Diolchaf i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ateb i'r cwestiwn brys.