Part of the debate – Senedd Cymru am 2:58 pm ar 22 Tachwedd 2016.
A gaf i ofyn am ddatganiad gan Ysgrifennydd y Cabinet ar fwriad Dŵr Severn Trent i brynu Dŵr Dyffryn Dyfrdwy? Rŷm ni’n gwybod, wrth gwrs, fod yna gonsyrn ynglŷn â’r 190 o swyddi—rhai o bosib yn mynd i gael eu colli, eraill yn mynd i gael eu trosglwyddo i Loegr. Rŷm ni eisoes hefyd wedi clywed am yr 80 o gwmnïau lleol sydd yn rhan o gadwyn gyflenwi Dŵr Dyffryn Dyfrdwy, a’r gofid efallai ynglŷn â’u dyfodol nhw. Mae hwn hefyd yn codi cwestiwn ehangach ynglŷn â phwy, mewn gwirionedd, sydd yn biau un o’n hadnoddau naturiol pwysicaf ni fel cenedl. Mae Severn Trent, wrth gwrs, yn prynu’r hawl i fonopoli yn fan hyn o safbwynt gwasanaethau dŵr, ac mae’n rhaid gofyn lle mae llais y cwsmer yn hyn i gyd. Onid oes gan y cwsmeriaid yr hawl i ddweud pa fath o gwmni neu fenter sy’n edrych ar ôl eu gwasanaethau dŵr nhw? Felly, nid mater yn unig i gyfranddalwyr yw hyn, ond mater i holl gwsmeriaid y cwmni.
Mae’n rhaid imi ddweud, roedd ymateb y Prif Weinidog i gwestiwn gan arweinydd Plaid Cymru, Leanne Wood, pan awgrymodd e fod y Llywodraeth yn mynd i ohebu â’r cwmnïau, yn destun braw a dweud y lleiaf, oherwydd mae hwn y gyhoeddus, wrth gwrs, ers wythnos diwethaf. Mae angen datganiad buan, oherwydd os mai dyma yw cyflymder y Llywodraeth yn ymateb i’r sefyllfa yma, yna mae hynny yn gwbl annerbyniol.