A gaf i ddiolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei datganiad y prynhawn yma a hefyd am y gwaith a wnaed gan Syr Ian Diamond a'i dîm, a rhoi hynny ar y cofnod? Mae'n amlwg yn bwysig ein bod yn rhoi sylw i'r materion i addysg uwch a’r gefnogaeth i’r myfyrwyr hynny. A gaf i hefyd gofnodi unwaith eto fy niolch i'w rhagflaenydd, Huw Lewis, a gychwynnodd hyn i gyd ac a welodd, yn y bôn, hyn yn dechrau dod i’r amlwg, ac y mae Ysgrifennydd y Cabinet bellach wedi ei ddwyn i ffrwyth?

Ysgrifennydd y Cabinet, un neu ddau o bwyntiau: rwy’n croesawu cysyniad y cydweithio rhwng addysg uwch ac addysg bellach ac mae'n bwysig inni gael y cydweithredu hynny, yn enwedig o ran sicrhau parch a statws cyfartal i gyrsiau prentisiaeth uwch. Rwy'n credu bod hynny'n hollbwysig, ond rydych hefyd yn sôn am lefelau 4 a 5, ac o bosibl lefel 6, mewn sefydliadau addysg bellach, felly gallaf weld hynny’n cael croeso hefyd. Ond a wnewch chi roi ychydig mwy o fanylion i ni am drafodaethau Llywodraeth Cymru, efallai, â sefydliadau addysg bellach ynglŷn â materion staffio? Mae'n bwysig ar lefel 6 bod staff yn cael ymgymryd ag ymchwil sy'n hysbysu'r lefel 6. Felly, trafodaethau ar y materion staffio a allai godi o ganlyniad i’r agwedd honno.

O ran myfyrwyr rhan-amser, a wnewch chi egluro a fydd yn cael ei gymhwyso yn 2018-19 i bob myfyriwr rhan-amser, ni waeth pa lefel y maent yn astudio arni ar hyn o bryd, nid dim ond newydd-ddyfodiaid i’r rhaglen, oherwydd nid yw myfyrwyr rhan-amser erioed wedi cael y cymorth hwn? Felly, nid yw unigolyn sydd wedi ymgymryd efallai â dechrau'r ail flwyddyn ar sail ran-amser byth wedi elwa ar unrhyw gymorth. A ydym ni’n mynd i'w trin nhw’n gyfartal ag unrhyw un sy'n cychwyn ar gwrs o’r newydd, oherwydd gydag astudio rhan-amser, fel y gwyddoch, efallai y bydd rhai myfyrwyr yn cymryd nifer o flynyddoedd, mewn gwirionedd, i gwblhau'r cwrs oherwydd eu hymrwymiadau eraill? Rwy'n credu ei bod yn bwysig ein bod yn deall pwy fydd yn gallu cael budd o hyn yn 2018-19.

Rydym ni hefyd yn gobeithio ehangu i gyrsiau ôl-raddedig rhan-amser oherwydd mae’r elfen ôl-raddedig a addysgir ar gyfer myfyrwyr amser llawn, fel yr wyf i’n ei ddeall o'r hyn yr ydych yn ei ddweud, ond cynigir rhai cyrsiau ôl-raddedig rhan-amser hefyd. Unwaith eto, gall rhai o'r rheini fod yn unigolion sy'n ceisio ennill cymwysterau pellach o adeg pan yr oeddynt wedi astudio o'r blaen ac yn awyddus i fynd yn ôl i'w gwaith, ond eu bod yn awr yn gobeithio cael cymhwyster lefel uwch oherwydd dyna’r agenda nesaf ar eu cyfer nhw.

Yn bersonol, rwy'n siomedig yn yr egwyddor ‘dim ond cysyniad o ymchwil o ansawdd’. Rwy’n cydnabod yr heriau, fodd bynnag, y bydd Brexit yn eu gosod ar arian ymchwil, ond rwy’n credu ei bod yn bwysig eich bod yn cadarnhau eich ymrwymiad i'r rhaglen Sêr Cymru ac eraill, ac unrhyw raglenni olynol, fel bod prifysgolion yn deall bod Llywodraeth Cymru yn ymrwymo i ymchwil, ac ymchwil o safon, oherwydd mae’n mynd i fod yn gyfnod anodd i brifysgolion yn y blynyddoedd sydd i ddod, wrth i ni weld problemau Brexit a cholli rhywfaint o’r cyllid efallai—nid o reidrwydd, ond efallai y bydd yna rywfaint o golli cyllid—i feysydd ymchwil, oherwydd nid ydym yn gwybod o hyd sut y bydd y cynghorau ymchwil yn gweithredu yn y blynyddoedd sydd i ddod ychwaith.

Yn olaf, ar y cymhellion i ddychwelyd i Gymru, rwy’n cymryd o’ch sylwadau chi heddiw mai myfyrwyr sy'n dychwelyd i Gymru, mewn gwirionedd, fydd yn cael y £1,500 wedi’i ddileu o’u benthyciad. A wnewch chi ystyried efallai yr heriau sy'n wynebu amrywiaeth o feysydd pwnc oherwydd mae rhai meysydd pwnc y mae myfyrwyr yn eu dilyn yn golygu nad ydynt yn gallu cael gwaith yng Nghymru? Hyd yn oed os ydynt yn dymuno dod yn ôl i Gymru, maent yn cael eu cyfyngu gan nad oes unrhyw gyfleoedd perthnasol yng Nghymru o bosibl. A wnewch chi ystyried y cyfleoedd efallai i helpu i annog myfyrwyr o ystod ehangach o bynciau i elwa ar y cynllun, nid dim ond am y rheswm syml eu bod yn dod yn ôl i Gymru i weithio? Gallent fod o fudd i ni mewn gwirionedd, yn datblygu sgiliau ac yn awyddus i ddod yn ôl yn y dyfodol. Mae angen i ni ymchwilio i hynny.