7. 4. Datganiad: Rhentu Doeth Cymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:07 pm ar 22 Tachwedd 2016.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Carl Sargeant Carl Sargeant Labour 4:07, 22 Tachwedd 2016

(Cyfieithwyd)

Rwy'n ddiolchgar iawn am y sylwadau pwyllog gan David Melding. Rwy’n hapus iawn gyda dwy hwrê. Mae'r ffaith ein bod yn cael dwy yn well na dim, yn wir.

Mae’r pwyntiau y mae'r Aelod yn eu codi yn rhai pwysig. Mae'n ymwneud â dysgu gwersi o'r rhaglen newydd hon yr ydym yn ei chyflwyno, gyda phobl yn aml yn canolbwyntio ar broses Rhentu Doeth Cymru, yn hytrach na'r rheswm pam y cafodd ei chyflwyno gennym yn y lle cyntaf a’r holl broses o geisio mynd i'r afael â landlordiaid drwg. Drwy'r Bil tai, pan gyflwynwyd hwnnw, ymwelais â sawl eiddo lle'r oedd pobl yn byw mewn amodau peryglus iawn, ac amodau eithaf anaddas, dan fygythiad gan landlord, 'Os byddwch yn dweud rhywbeth, byddwch chi allan beth bynnag'. Rwy'n credu ei fod yn hollol amhriodol, a dyna pam yr ydym wedi cyflwyno’r gyfraith hon.

O ran y niferoedd—mae’n ddiddorol, pan oeddech yn dweud 'y Gweinidog blaenorol'; rwy’n credu, mewn gwirionedd, mai’r broses memorandwm esboniadol, 20 y cant, oedd fi. [Chwerthin.] Roedd Gweinidog yn y cyfamser hefyd. Ond nid wyf yn meddwl y dylem fod yn swil am y ffaith. Iawn, roedd 20 y cant yn amcangyfrif rhy isel, ond rwy’n falch iawn ein bod wedi cael dros hanner wedi cofrestru yn gynnar yn y broses gofrestru mewn gwirionedd. Mae mynd o wirfoddoli i fod yn rhan o'r rhaglen gyda 3,000, bellach yn 55,000 eiddo cofrestredig yn wahaniaeth enfawr.

Swyddogion gorfodi: mae’r Aelod yn iawn i godi'r mater. Mae honno bellach yn broses lle, unwaith eto, bydd yn rhaid i ni gael ymateb pwyllog i sut yr ydym yn datblygu gorfodi. Rwy'n awyddus i wneud y gwaith hwnnw gyda phobl a landlordiaid nad ydynt efallai wedi cael eu hysbysu. Rwy'n ei chael hi'n eithaf anodd credu, ond rwyf hefyd yn deall bod landlordiaid achlysurol nad ydynt yn broffesiynol ac nad ydynt efallai yn sylweddoli eu bod mewn gwirionedd yn landlordiaid. Mae angen fy mherswadio, ond, mewn gwirionedd, rwy’n credu bod yr Aelod yn iawn i ddeall y lefel o orfodaeth a sut y byddem yn gwneud hynny.

Dydw i ddim yn argyhoeddedig am y materion codi ymwybyddiaeth a gododd yr Aelod, nad ydym wedi bod yn broffesiynol neu fod proses nad ydym wedi ei dilyn heb gael ei chyflwyno. Rydym wedi gweld 55,000 o gofrestriadau newydd. Yn wir, gwelodd fy nghydweithiwr Jenny Rathbone un o’r hysbysebion ar gefn bws yng Nghaerdydd, y mae hi'n gyson yn fy atgoffa ohono, sy'n beth da. Rwy'n credu mai fy mhryder yw bod y broses codi ymwybyddiaeth wedi cael ei hanwybyddu gan rai, a dyna beth mae'n rhaid i ni geisio ei ddeall, ynghylch y ffordd yr ydym yn mynd i mewn i feddylfryd yr unigolion sy'n dewis anwybyddu, ac yna gallai gorfodi ddilyn. Ond rwy’n ddiolchgar am sylwadau cadarnhaol yr Aelod, ac rwy’n gobeithio y bydd y broses yr ydym wedi’i dilyn, gan gynnwys yr adroddiad interim a dilyn hynny gydag adroddiad llawer mwy sylweddol yn nes ymlaen, yn rhoi’r dystiolaeth i ni y mae’r Aelod yn ei dymuno er mwyn cael eglurder a hyder yn ei chylch, a hefyd i mi fel Gweinidog sy'n arwain ar hyn.