Part of 3. 2. Cwestiynau i’r Cwnsler Cyffredinol – Senedd Cymru am 2:24 pm ar 30 Tachwedd 2016.
Ers ddoe, rwyf wedi cael y fantais o ddarllen achos y Llywodraeth sydd wedi’i argraffu, ac a fydd yn cael ei gyflwyno i’r Goruchaf Lys yr wythnos nesaf. Yn rhyfedd iawn, ymddengys ei fod yn anwybyddu’r un pwynt hanfodol a sylfaenol yn yr holl saga hon, sef bod y Llywodraeth yn ceisio sbarduno erthygl 50 o ganlyniad i benderfyniad gan bobl Prydain i gyd mewn refferendwm. Yn holl hanes yr anghydfodau cyfreithiol gyda’r Brenin yn yr ail ganrif ar bymtheg, a arweiniodd at erthygl 1 o’r Ddeddf Hawliau, ac yn dilyn achosion cyfreithiol sy’n sefydlu grym cyfyngedig y Goron mewn perthynas â’r uchelfraint, roedd y Senedd yn gweithredu fel dirprwy ar ran y bobl ac i reoli defnydd unbenaethol y Brenin o’r uchelfraint. Mae hyn yn hollol wahanol. Gofynnwyd i’r bobl eu hunain, holl bobl y Deyrnas Unedig, am eu barn ynglŷn ag a ddylem aros yn yr UE ai peidio. Pleidleisiodd y bobl o blaid gadael. Y mecanwaith ar gyfer gwneud hynny yw sbarduno erthygl 50. Nid oes gan y Senedd unrhyw rôl ychwanegol i’w chwarae yn hynny o beth. Mae’r bobl wedi dweud eu dweud. Wrth gwrs, bydd digon o gyfle i ystyried holl effeithiau canlyniadol sbarduno erthygl 50 yn y Senedd gan y bydd angen diwygio’r holl ddeddfwriaeth a gyflwynwyd mewn perthynas â’r Undeb Ewropeaidd ers 1973. Felly, ymhell o fod yn anwybyddu’r Senedd, mae hyn yn rhoi cyfle i’r Senedd wireddu dymuniadau pobl Prydain, fel y’u mynegwyd mewn refferendwm lle y dywedasant, heb amod na chyfyngiad, y dylem adael yr UE.