Mae saith mlynedd wedi bod ers dechrau’r cyfnod o adfer economaidd, er bod yr adferiad hwnnw o ddirwasgiad hollol ofnadwy. Bu twf sylweddol yn economïau cyffredinol Cymru a’r DU. Mae diweithdra yn wirioneddol isel iawn yn ôl cymariaethau hanesyddol, o leiaf yn ystod y 30 mlynedd diwethaf, a hynny yng Nghymru a’r DU. Mae'r diffyg yn y gyllideb ar lefel y DU yn dal i fod yn agos at £70 biliwn, sef tua 4 y cant o’r GDP. Eto i gyd, ymddengys bod y rhan fwyaf o bobl yn y Cynulliad hwn yn siarad fel pe gallai fod cyfnod mawr newydd o fenthyca, fel petai cyni yn ddewis yn hytrach na rheidrwydd. Os ydych chi, ar y cam hwn o'r cylch economaidd, yn dal i fenthyca 4 y cant o’r GDP, yna mae’r syniad y gallwch chi fynd ar sbri benthyca o’r man hwn, yn fy marn i, yn gwbl hurt. A dweud y gwir, yr unig reswm, gan ymateb i Adam Price, yr ydym wedi gallu cynnal y sefyllfa yw oherwydd bod £425 biliwn o’r benthyca hynny wedi ei ddileu, i bob pwrpas, gan Fanc Lloegr. Eto i gyd, ni allwn dybio y bydd y polisi ariannol rhydd hwnnw o gyfradd banc o 0.25 y cant a £425 biliwn o leddfu meintiol yn parhau. A phan fydd yn gwrthdroi, a chredaf y bydd hynny’n digwydd yn gynt nag y mae pobl yn ei ddisgwyl ar y cyfan, bydd yn anodd iawn i ni barhau i fenthyca ar y lefel hon. Rydym wedi gweld, yn y mis neu ddau diwethaf, y bu cynnydd o oddeutu traean yn y cyfraddau llog hirdymor o gymharu â lle'r oedden nhw. A bydd hynny, dros amser, yn llifo i mewn i brosesau cyllidebu y DU ac, yn sgil hynny, i'r Cynulliad hwn.

Rwy’n siarad yn gymharol wylaidd ac nid wyf yn bwriadu rhoi truth pleidiol mawr heddiw. Dyma fy mlwyddyn gyntaf ym mhroses gyllidebu’r Cynulliad hwn ac, fel y dywedodd y Gweinidog Cyllid, mae'r system yn newid. Mae gennyf rywfaint o brofiad o gyllidebu ar lefel cyngor ac awdurdod yr heddlu, ac, yn wir, i'r graddau ei fod yn digwydd yno o gwbl, yn San Steffan. Ond nid wyf eisiau tybio, o nodweddion tebyg, bod pethau yr un fath, oherwydd mae gwahaniaethau allweddol a phwysig yn bodoli.

Rwy'n arbennig o siomedig o gael gwybod ein bod heddiw yn pleidleisio ar gynnig ar y gyllideb ddrafft i dynnu sylw, ac yna pan ddaw'r gyllideb derfynol i ni ym mis Ionawr, dywedir wrthyf y bydd pleidlais i fyny neu i lawr ar y cynnig, ac mae'r gyllideb ei hun yn un na ellir ei diwygio. Rwy'n credu bod hynny'n siomedig—mae'n adlewyrchu'r sefyllfa yn San Steffan, ond dim ond ers y 1930au. Cyn hynny, gallai Aelodau Seneddol ddiwygio cynlluniau gwariant y Llywodraeth, ac roeddent yn gwneud hynny. Rwy’n credu y byddai'n system iachach pe bai grwpiau plaid neu Weinidogion neu Aelodau yn gallu cyflwyno gwelliannau i gyllideb y Llywodraeth, a chael pleidleisio yn y lle hwn ar a ddylid cytuno arnynt neu beidio. Rhywbeth arall yr wyf yn ei weld—