Diolch i'r Aelod am ei gwestiynau niferus. Byddaf yn gwneud fy ngorau i ymateb iddynt. Nid oes llawer y gwnaeth yr Aelod ei gyfrannu nad wyf yn cytuno ag ef arnynt. Mae llawer o bethau yno y mae ein safbwyntiau yn gyson arnynt, ar wahân i'r term 'cyd-gynhyrchiad', ond byddwn fwy na thebyg bob amser yn cael y drafodaeth honno o ran sut y mae hynny wedi gweithio. Ond mae egwyddor yr hyn y mae'r Aelod yn ei ddweud yn hollol gywir: mae’n ymwneud â gwneud pethau gyda phobl yn hytrach na gwneud pethau iddyn nhw. Dywedais wrth Bethan Jenkins yn gynharach na allwn, fel Llywodraeth, drwsio tlodi; rhaid cael ymateb ar y cyd i weithio gyda chymunedau a chyrff cyhoeddus eraill i sicrhau ein bod yn adeiladu cydnerthedd cyfan o gwmpas hynny.

Mae llawer o bethau sy'n cael effaith ar dlodi a chododd yr Aelod y materion am swyddi, sgiliau a thwf. Rwy'n gweithio gyda fy nghyd-aelodau yn y Cabinet, yn enwedig Ken Skates, sydd yr aelod arweiniol ar dlodi, ond mae gennym i gyd ddyletswydd a chyfrifoldeb i ymdrin â'r materion hyn. Roedd y ddwy thema a grybwyllais yn gynharach yn ymwneud ag adfywio economaidd, rhoi swyddi, sgiliau a hyder i bobl i allu mynd i mewn i'r gweithle neu’r farchnad wirfoddoli, ac mae'r llall yn ymwneud â lles a dilyn egwyddorion Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol, a chanolbwyntio’n benodol iawn ar fynd i'r afael â mater ACEs. Rwy'n ddiolchgar iawn bod David Melding yn cadeirio'r grŵp cynghori plant sy’n derbyn gofal ar fy rhan. Mae'n ffaith y byddwn yn disgwyl i’r rhan fwyaf o bobl sy'n cael eu maethu neu sy'n byw mewn amgylchedd gofal, y byddech yn gallu pentyrru’r ACEs y mae’r bobl ifanc hynny wedi eu datblygu. Gwyddom os ydych yn cael pedwar neu fwy o ACEs, y bydd yn cael effaith enfawr ar eich bywyd yn y tymor hir. Nid yw'n fater unwaith ac am byth. Gellir eich trwsio a gallwch gael cefnogaeth i symud i le gwahanol. Rwy'n awyddus iawn i sicrhau bod ein holl raglenni yn edrych ar bobl a'u hangen, a dyna pam, yn rhannol, fy mod wedi dechrau’r adolygiad o Gymunedau yn Gyntaf.

Roedd y rhaglen yn seiliedig ar ardaloedd lleol iawn. Nid wyf yn derbyn ein bod wedi cael hyn yn anghywir, oherwydd mae Cymunedau yn Gyntaf wedi gwneud rhywfaint o waith gwych ar draws llawer o etholaethau ar hyd a lled Cymru, yn dilyn egwyddorion mynegai amddifadedd lluosog Cymru o ran sut y cafodd hynny ei asesu. Ond yr hyn yr wyf yn ei gydnabod hefyd yw bod ardaloedd o amddifadedd y tu allan i'r ardaloedd hynny, ac mae'n rhaid i ni wneud yn siŵr y gallwn ni ystwytho rhaglenni fel Teuluoedd yn Gyntaf, fel Dechrau'n Deg, fel Cymunedau yn Gyntaf—sut bynnag y byddant yn edrych yn y flwyddyn newydd—i wneud yn siŵr y gallwn ymgysylltu’n llawn â phobl sydd mewn angen fel y gallwn eu cefnogi.

O ran y pwynt ar ymgysylltiad ac atebolrwydd, rwy’n disgwyl bod gan fyrddau gwasanaethau cyhoeddus a chynlluniau lles fudd yn hyn er mwyn deall eu cymunedau yn well, deall lle mae lefelau o amddifadedd a'r hyn yr ydym yn ei wneud am hynny gyda'n gilydd. Nid yw'n fater o weld bai; mae'n ymwneud â chyfrifoldeb a gwneud yn siŵr bod gan bawb ohonom ran yn y gwaith o reoli lles ein cymunedau. Deddf llesiant cenedlaethau'r dyfodol—gwn y gall ein barn wahaniaethu yma. Mae'r Aelod yn defnyddio llawer iawn ar y Ddeddf hon, ac mae Aelodau ar feinciau Plaid sy'n defnyddio Deddf llesiant cenedlaethau'r dyfodol fel ffon i geisio curo’r Llywodraeth â hi. Mewn gwirionedd, os ydym yn defnyddio egwyddorion sydd wedi'u hymgorffori’n iawn yn y Ddeddf, gallwn gael newid mawr mewn demograffeg gymdeithasol yma yng Nghymru, ac mewn gwirionedd mae'n rhywbeth y gallai'r DU ei ddilyn hefyd. Rwy'n credu bod gennym gyfle enfawr a fyddai'n cael ei wastraffu os na fyddwn yn cael hyn yn iawn. Rwy'n siŵr y bydd gan y comisiynydd a'r archwilydd cyffredinol rywbeth i'w ddweud wrth i ni ddatblygu’r broses hon, ond rwy’n croesawu cyfraniad yr Aelod.

Mae'r rhaglen bywoliaethau cynaliadwy yn un yr wyf wedi'i nodi. Dydw i ddim yn dweud fy mod i wedi diystyru’r rhaglen; yr hyn yr wyf yn ei ddweud yw bod gennym lawer o raglenni sy'n cael effaith fawr, ac mae'n rhaid i mi edrych ar yr effaith fwyaf posibl. Bydd yn rhywbeth y byddaf yn rhoi ystyriaeth bellach iddo wrth i mi symud ymlaen a deall yr hyn yr ydym yn ei ddatblygu o ran gofod Cymunedau yn Gyntaf, a sut fydd hynny’n edrych yn y dyfodol.