Part of 1. 1. Cwestiynau i’r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:50 pm ar 24 Ionawr 2017.
Nid oes gennym unrhyw fwriad o ailadrodd y camgymeriadau a wnaed gan Lywodraeth y DU o ran y contract diwethaf. Mae hi’n cyfeirio’n briodol at yr hyn a ddywedodd y cyn-Aelod dros Ynys Môn, Ieuan Wyn Jones. Fe oedd yn gyfrifol am drafnidiaeth am bedair blynedd, ond prin oedd yr hyn y gallai ei wneud oherwydd y ffaith nad oedd wedi ei ddatganoli. Roeddwn i’n rhannu ei rwystredigaeth. Trenau gwell, trenau amlach a cherbydau mwy modern.
Un o'r problemau sydd gennym ni nawr, a dweud y gwir, yw ei bod hi bron yn amhosibl caffael trenau diesel—maen nhw’n cael eu hystyried yn dechnoleg hynafol. Felly, mae'n rhaid i ni wneud yn siŵr ein bod ni’n gweld trydaneiddio. Mae'n rhaid i ni weld yr ymrwymiad, er enghraifft, gan Lywodraeth y DU y bydd yn trydaneiddio o Gaerdydd i Abertawe i gadw'r addewid a wnaeth ac y mae’n cefnu arno erbyn hyn. Mae'n rhaid i ni weld trydaneiddio prif reilffordd y gogledd hefyd. Mae hynny'n hynod bwysig.
O ran sut y bydd y trenau yn edrych yn y dyfodol, byddant yn drenau hybrid—diesel-trydanol—o leiaf. Ond, mae'n rhaid i ni wneud yn siŵr bod y trydaneiddio yn cael ei gyflawni. [Torri ar draws.] Ni fyddant yn cael eu harchebu—. Mae'r fasnachfraint yn rhan o'r trafodaethau. Yr holl bwynt yw eich bod chi’n cael trafodaethau i gytuno’r fasnachfraint, ac, yn rhan o'r trafodaethau masnachfraint, rydym chi’n nodi pa stoc y mae’n rhaid i’r gweithredwr ei ddefnyddio. Mae hynny’n rhan o'r trafodaethau masnachfraint.
Mae'n gofyn cwestiwn—cwestiwn teg: 'A fydd y gwasanaeth yn well?' Yr ateb rwy’n ei roi yw 'bydd'. Rwyf wedi dweud hynny, ac rwy'n siŵr y bydd hi'n fy nwyn i gyfrif ar hynny dros y blynyddoedd nesaf.