Part of the debate – Senedd Cymru am 3:59 pm ar 31 Ionawr 2017.
Rwy’n diolch i Julie Morgan, Lywydd, am yr hyn a ddywedodd. Mae hi'n iawn i dynnu sylw at y ffaith bod y profiad ym mhrifddinas-ranbarth Caerdydd wedi bod yn ddylanwadol iawn wrth lunio’r Papur Gwyn hwn. Mae arweinyddion cynghorau o wahanol bleidiau yn tynnu sylw yn rheolaidd iawn ato pan fyddaf yn ei drafod gyda nhw fel enghraifft o sut y maen nhw wedi gallu dod at ei gilydd. Ond nid dim ond Caerdydd; mae rhanbarth Abertawe a Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru yn ddwy enghraifft arall o lle mae awdurdodau lleol yn dangos y manteision y gallant eu cael drwy weithio yn y modd y mae'r Papur Gwyn yn ei amlinellu. Rydym wedi dysgu llawer oddi wrthynt ac ar eu cyngor nhw yr ydym wedi nodi mai datblygu economaidd, trafnidiaeth ranbarthol a chynllunio defnydd tir rhanbarthol yw’r tri ysgogiad allweddol sydd eu hangen arnyn nhw i wneud gwahaniaeth i’r mathau o faterion a amlinellodd Julie Morgan.
A welwn ni bobl ifanc 16 a 17 mlwydd oed yn gynghorwyr yn y dyfodol? Wel, nid wyf yn gweld pam lai, ond gadewch inni wneud yn siŵr eu bod yn gallu cymryd rhan drwy'r camau y gallwn eu cymryd yma. Mae adran sylweddol yn y Papur Gwyn yn ymwneud ag amrywio cynrychiolaeth, ac mae hwnnw'n uchelgais gwirioneddol, rwy’n meddwl, y dylem gydio ynddo yma yng Nghymru. Mae cenhedlaeth newydd o arweinwyr yn dod i'r amlwg mewn awdurdodau lleol, ac mae hynny i'w groesawu’n fawr, ond dim ond dwy fenyw sy’n arweinyddion gennym—mae’r ddwy ohonynt yn weithredwyr pwerus ym maes llywodraeth leol—a gobeithio eu bod yn gosod esiampl i bobl eraill a fydd yn dymuno eu dilyn. Rydym yn nodi cyfres o gamau ymarferol yn y fan yma, a drwy wahanol weithredoedd ein pleidiau gwleidyddol, y mae gan bob un ohonynt gyfrifoldeb i chwarae eu rhan yn yr agenda amrywio, rwy’n hyderus y gallwn wneud mwy ar hynny yma yng Nghymru.