Part of the debate – Senedd Cymru am 4:01 pm ar 31 Ionawr 2017.
Diolch am eich datganiad, Ysgrifennydd y Cabinet, a hefyd, fel y dywedodd Janet Finch-Saunders yn gynharach, am y naws yr ydych wedi’i gosod yn y datganiad hwn. Mae ychydig yn wahanol i naws eich rhagflaenydd. Rydych yn ymddangos—nid wyf yn sôn am Jane Hutt; rwy’n sôn am eich rhagflaenydd llywodraeth leol—fel eich bod yn gwrando ychydig mwy. Mae hynny i’w groesawu yn wir, ac rwy’n meddwl bod hynny wedi dod allan yn naws y datganiad hwn heddiw. A gaf i ofyn i chi—? Rwyf wir yn croesawu'r ffordd yr ydych wedi symud ymlaen oddi wrth y cynlluniau blaenorol—o’r hyn a welais fel ad-drefnu llywodraeth leol diffygiol. Rwy’n gwybod y bu gwahanol safbwyntiau am hynny, ond rwy’n meddwl y byddem wedi colli llawer o'r hyn a oedd yn dda am y system heb gael y buddion yr oeddem yn meddwl ein bod yn mynd i’w cael.
Rydych, yn eich datganiad, yn dweud nad ydych yn diystyru—i aralleirio hynny—y model cyfunol o lywodraeth leol os gall awdurdodau lleol ddangos y byddai dull awdurdod cyfun o gymorth i gyflawni amcanion a rennir. Rwy’n gwybod bod y model cyfunol yn rhywbeth yr oedd fy nghyngor lleol yn Sir Fynwy ac awdurdodau ardal y de-ddwyrain yn hoff iawn ohono, ond cafodd ei ddiystyru gan eich rhagflaenydd, fel y dywedais o'r blaen. Ar ba bwynt y byddech yn penderfynu bod yr awdurdodau lleol hynny wedi dangos bod y math hwnnw o fodel yn rhywbeth y byddech chi a Llywodraeth Cymru yn ei dderbyn, pe byddent am fynd ar y trywydd hwnnw?