Wel, Ddirprwy Lywydd, mae’n 2017 erbyn hyn, ac yn dibynnu ar anghenion ac amgylchiadau lleol, gall ysbytai cymuned chwarae rhan bwysig wrth gyflwyno ystod o gyfleusterau a gwasanaethau, gan gynnwys gofal seibiant. Fodd bynnag, mae gofal o ansawdd yn ymwneud â mwy nag adeiladau a niferoedd gwelyau yn unig. Mae nifer o hen ysbytai cymuned anaddas wedi cau yn y blynyddoedd diwethaf, ac rwy’n cydnabod bod yr ysbytai hyn yn boblogaidd ac yn annwyl iawn yn eu cymunedau lleol, ond nid oeddent bellach yn gallu darparu gofal sy’n briodol i gyrraedd safonau modern heddiw. Mae canolfannau adnoddau gofal sylfaenol newydd, wedi’u cyllido gan Lywodraeth Cymru, yn cymryd lle’r ysbytai hyn, ac maent yn darparu ystod fwy o wasanaethau mewn lleoliad modern, gan olygu bod pobl yn cael mwy o’r gofal a’r cymorth sydd eu hangen arnynt yn agos i’w cartrefi. Yn aml, ceir beirniadaeth nad oes gwelyau cleifion mewnol yn y canolfannau newydd hyn, ond mae’n aml yn llawer mwy priodol i bobl dderbyn gofal drwy wasanaethau gwell yn y cartref. Mewn achosion lle y bernir bod angen clinigol am welyau cleifion mewnol, caiff y rhain eu darparu drwy’r ysbytai modern gerllaw, felly mae’n rhaid i’r pwyslais fod ar ansawdd y gwasanaeth a diwallu anghenion pobl, yn hytrach na’r man ffisegol lle y darperir y gofal hwnnw.

Mae ffrwd o fuddsoddiadau gofal sylfaenol a chymunedol yn cael ei chyflwyno fel rhan o flaenoriaethau’r byrddau iechyd ar gyfer eu hystadau, ac mae hyn yn gysylltiedig â’r gwaith yr ydym am ei weld yn cael ei wneud i gynyddu graddau a chyflymder y newid yn y gwasanaeth i leoliadau gofal sylfaenol a chymunedol. Nodwyd rhai cyfleoedd cynnar eisoes ar gyfer buddsoddi yn yr ystad sy’n eiddo i’r GIG wrth i’r rhaglen fuddsoddi fwy hirdymor gael ei datblygu. Rydym wedi cymeradwyo bron i £5 miliwn o gyllid cyfalaf ar gyfer nifer o gynlluniau blaenoriaeth, ac mae cyfleoedd ar gyfer buddsoddi cyfalaf pellach yn 2017-18 a thu hwnt yn cael eu trafod gyda thimau’r byrddau iechyd wrth i waith cynllunio gwasanaethau ddatblygu, ac yn unol â’u cynlluniau tymor canolig integredig.

Bellach, rydym yn gweld manteision y dull hwn o weithredu. Gwelsom ostyngiad pellach yn ein ffigurau oedi wrth drosglwyddo gofal ar gyfer mis Rhagfyr, ac rwy’n disgwyl y caiff fy hyder ei wobrwyo gan ostyngiad pellach pan gyhoeddir ffigurau mis Ionawr cyn bo hir. Rwyf am sicrhau Rhun ap Iorwerth nad ydym yn hunanfodlon, fodd bynnag, a gallai fod o ddiddordeb i’r Aelodau wybod mai dewis cleifion yw’r prif achos dros oedi wrth drosglwyddo gofal mewn gwirionedd, yn hytrach na diffyg o ran niferoedd gwelyau. Felly, efallai bod y sefyllfa’n fwy cymhleth nag y mae’n ymddangos ar yr olwg gyntaf.

Gan droi at yr ail welliant, a gyflwynwyd yn enw Paul Davies, rydym yn cytuno bod gweithwyr proffesiynol perthynol i iechyd yn chwarae rôl hanfodol wrth leihau galw y gellir ei osgoi ar ofal cymdeithasol drwy fynd ati i weithio yn y gymuned a gofal sylfaenol. Trwy dimau amlbroffesiynol, maent yn darparu gofal ataliol ac yn osgoi derbyniadau i’r ysbyty, gan ail-lunio’r ffordd y caiff cleifion eu cynorthwyo i fyw eu bywydau a rheoli eu cyflyrau’n well. Felly, rydym yn cefnogi’r gwelliant hwn.

Ac yn ddiddorol, ar ôl ystyried y sylwadau a wnaeth Rhun ap Iorwerth am gymhorthion ac addasiadau yn ystod y cwestiynau yr wythnos diwethaf, fe drafodais hyn gyda gweithwyr proffesiynol rheng flaen, a ddywedodd wrthyf nad oes ôl-groniad mawr o ran cymhorthion ac addasiadau, ac mae’n bosibl iawn fod y gostyngiad yn y niferoedd yn deillio o lwyddiant safonau tai Llywodraeth Cymru, sy’n gwneud cartrefi’n fwy priodol i bobl fyw ynddynt pan fyddant yn hŷn, a hefyd, mae ein ffocws ar atal yn gweithio. Felly, er bod diddordeb mewn allbynnau’n dda iawn, mae diddordeb mewn canlyniadau hyd yn oed yn well.

Rwy’n falch fod Sian Gwenllian yn edrych ar yr achos a ddisgrifiodd, ac os hoffai ysgrifennu ataf, buaswn yn hapus iawn i edrych ar yr achos hwnnw hefyd. Yn amlwg, bydd yr Aelodau’n sylweddoli bod arian y gronfa gofal canolraddol yn cael ei ddefnyddio ym maes cymhorthion ac addasiadau hefyd mewn gwirionedd.

Felly, nid oes amheuaeth fod ein gwasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol yn wynebu heriau, ond rydym yn ateb yr heriau hyn yn llawn, ac eisoes rydym wedi cynyddu cydnerthedd drwy fabwysiadu ymagwedd system gyfan tuag at gynllunio a darparu gwasanaethau. Byddwn yn parhau i weithio gyda’n partneriaid ac yn eu cynorthwyo wrth weithio gyda’n gilydd er mwyn integreiddio a chydweithio.