Part of the debate – Senedd Cymru am 2:27 pm ar 7 Chwefror 2017.
Ysgrifennydd y Cabinet, rwy'n ddiolchgar am yr atebion yr ydych wedi eu rhoi hyd yn hyn. Yn amlwg iawn, mae hyn yn achos pryder enfawr ac mae llawer o'r gweithwyr hefyd yn byw ym Mro Morgannwg ac ar draws rhanbarth Canol De Cymru. Mae'r swyddi, yn hanesyddol, yn ffatri injans Pen-y-bont ar Ogwr wedi bod yn ddeniadol iawn, yn talu'n dda, ac mae pobl wedi aros yn y ffatri ar ôl iddyn nhw gael eu cyflogi yno. Mae cyfres unigryw o amgylchiadau yn berthnasol i’r ffatri hon; mae’n amlwg, roedd yn rhan o deulu Jaguar Land Rover flynyddoedd lawer yn ôl. Yn y pen draw, bydd llawer o’r gweithgarwch yn symud yn awr i Wolverhampton oherwydd y ffatri injans newydd y mae Jaguar Land Rover wedi ei hagor yno.
Gofynnais i chi yn ôl ym mis Medi am eich bwriadau a’ch ymrwymiadau gyda'r cwmni i geisio sicrhau dyfodol tymor canolig a hirdymor ar gyfer y ffatri hon. Fel y gwyddom, mae'r penderfyniad i leihau cynhyrchu yn y ffatri injans wedi ei gymryd yn Detroit, ym mhencadlys byd-eang Ford, nid yn Ewrop, ac nid gan reolwyr y DU. Nodaf nad ydych, hyd yn hyn, wedi cynnal yr ymweliad y dywedasoch y byddech yn ei gynnal ar adeg y cwestiwn brys hwnnw—sef fynd i Detroit a chael trafodaethau wyneb yn wyneb gyda Ford yn eu pencadlys byd-eang. Mae hyn yn rhan, mae’n amlwg, o weithrediad enfawr yn Ewrop a ledled y byd y bydd Ford yn edrych arno o bryd i’w gilydd, a gofynnaf: pryd fyddwch chi’n cynnal yr ymweliad hwnnw â Detroit i siarad mewn gwirionedd â’r bobl sy'n gwneud y penderfyniadau hyn, ac y byddwch yn gallu rhoi’r sicrwydd sy’n ofynnol gan y Llywodraeth hon, y gweithwyr a'r gymuned o amgylch y ffatri injans ym Mhen-y-bont ar Ogwr? Oherwydd, fel y dywedais, am bron i 40 mlynedd erbyn hyn, mae’r ffatri wedi darparu swyddi o safon ac mae wedi darparu diogelwch swyddi hefyd. Ond nid wyf yn credu bod rhethreg heddiw o gymorth, os na fydd cynllun ar y gweill o fewn pythefnos fe fydd streic yn y ffatri hon, fel y mae Len McCluskey wedi ei nodi yn ei ddatganiad i'r wasg. Rwyf yn gobeithio y byddwch yn cytuno â mi mai streic yw'r peth olaf sydd ei eisiau ar ffatri injans Pen-y-bont ar Ogwr.