Part of the debate – Senedd Cymru am 3:32 pm ar 8 Chwefror 2017.
Gan siarad fel yr aelod ieuengaf o’r pwyllgor—[Chwerthin.] Mae’r pethau hyn i gyd yn gymharol, wyddoch chi—nid wyf yn hawlio bod gennyf unrhyw ddealltwriaeth arbennig, ar wahân i’r hyn a ddysgasom o’r ymchwiliad. Ac rwy’n cytuno â’r Cadeirydd, gyda Lynne Neagle, fod y digwyddiad i randdeiliaid yn beth gwych, yn gyfle gwirioneddol i fanteisio ar syniadau a phrofiadau’r bobl sy’n cyflenwi’r gwasanaethau hyn, ac roedd yn rhan bwysig iawn o’r broses gyfan.
Hwn oedd fy ymchwiliad cyntaf, ac mae gennyf gopi o ymateb y Gweinidog, ac mae wedi derbyn—neu dderbyn mewn egwyddor—pob un o’r argymhellion. Ac nid wyf yn gwybod a yw hynny’n digwydd drwy’r amser, ond mae i’w weld yn beth da. I ble y mae’n mynd nesaf?
Hoffwn ganolbwyntio ar un argymhelliad penodol, sef argymhelliad 8, ac rwy’n falch iawn fod y Gweinidog wedi derbyn hwnnw mewn egwyddor. Mae’n gofyn i’r Gweinidog ddatblygu fframwaith atebolrwydd ar gyfer defnydd awdurdodau lleol o arian gwaith ieuenctid, drwy’r grant cynnal refeniw. Ac nid yw’n cytuno i neilltuo cyllid, fel y mae Aelodau eraill eisoes wedi nodi. Ond yr hyn y mae’n ei ddweud yw bod y Llywodraeth wedi dechrau ar y broses o gynnal adolygiad o bob un o’r ffrydiau ariannu gwaith ieuenctid hyn i nodi ei wir effaith, ac i gefnogi syniadau ar gyfer gwaith ieuenctid yng Nghymru yn y dyfodol.
Ac fe drodd fy meddwl at waith ieuenctid yn fy etholaeth, a soniodd Julie Morgan am fynediad agored—wel, yn Senghennydd—ac mae Julie newydd ddweud wrthyf mai o’r fan honno y mae hi’n hannu’n wreiddiol—ymwelodd y Gweinidog â’r Ganolfan Galw Heibio i Bobl Ifanc Senghennydd, sy’n grŵp ieuenctid mynediad agored, ac mae’n aruthrol o bwysig, ond mae hefyd yn wynebu ansicrwydd mawr yn y dyfodol agos iawn. Ac o ystyried y newidiadau sy’n debygol o ddigwydd mewn perthynas â Cymunedau yn Gyntaf—a gwn fod Cymunedau yn Gyntaf wedi cael ei feirniadu am nad yw’r cyllid yn mynd i ble y mae i fod i fynd; deallaf fod lleiafrif o achosion wedi cael eu beirniadu—rwy’n amau bod cryn dipyn o waith ieuenctid, yn arbennig yn y Ganolfan Galw Heibio i Bobl Ifanc Senghennydd, wedi ei ariannu’n rhannol gan arian dros ben o Cymunedau yn Gyntaf.
Felly, o ystyried bod y Gweinidog wedi cynnig ystyried natur newidiol—mae’n ddrwg gennyf, ystyried meddylfryd gwaith ieuenctid yng Nghymru yn y dyfodol, a bod Ysgrifennydd y Cabinet dros gymunedau yn edrych ar natur newidiol cymunedau cryf, hoffwn i’r Gweinidog ystyried yr effaith honno’n arbennig. Beth fydd yn yr adolygiad hwnnw sy’n cael ei argymell yn argymhelliad 8 a beth fydd effaith polisi cymunedau cryf newydd Llywodraeth Cymru? Rwy’n credu bod rhaid—mae’n rhaid bod—gorgyffwrdd fel na fydd gwaith ieuenctid yn dioddef o ganlyniad i unrhyw newidiadau sy’n digwydd.
Ond yr hyn a ddywedwn, o fy mhrofiad i, yw bod y Gweinidog wedi mabwysiadu ymagwedd hynod o adeiladol, fel y mae’n ymddangos bod disgwyl i’r Gweinidog ei wneud, sy’n wych, ac rwy’n edrych ymlaen at weld beth fydd yn digwydd nesaf ar ôl i’r argymhellion gael eu gwneud.