Rwy'n aelod o'r pwyllgor ac roeddwn yn ystyried y broses graffu yn gynhyrchiol a cholegol, fel y dywedodd aelodau eraill y pwyllgor heddiw. Hoffwn ganolbwyntio fy sylwadau i ar ddau faes: smygu a darparu tai bach cyhoeddus. Rwy’n croesawu ymestyn y diogelwch rhag smygu sydd yn y Bil, yn enwedig i blant. Rwy’n credu bod y rhain yn gamau ymlaen sy’n gwbl hanfodol, ac mae Aelodau eraill eisoes wedi cyfeirio at argymhelliad 3, sy'n gwbl allweddol i alluogi cyfyngiadau ar smygu i gael eu hymestyn i leoliadau addysgol gofal plant blynyddoedd cynnar. Mae'n braf iawn bod y Gweinidog wedi dweud bod hynny'n rhywbeth y mae'n bwriadu ei wneud.

Hoffwn hefyd dynnu sylw at argymhelliad 5, sy'n argymell bod y Gweinidog yn gweithio gyda Byrddau Iechyd Lleol i sicrhau bod cymorth a chyngor ar roi'r gorau i smygu yn cael eu hyrwyddo'n helaeth mewn lleoliadau gofal iechyd ac y dylai hyn gael ei bwysleisio yn arbennig, mewn ardaloedd smygu allanol lle mae'r rhain yn cael eu darparu.

Rwy’n credu mai dyna’r cyfle, pan fydd pobl mewn lleoliadau gwasanaeth iechyd, i hyrwyddo cyngor a chymorth yn gryf iawn i roi'r gorau i smygu. Rwy’n credu ein bod yn teimlo yn y trafodaethau yn y pwyllgor fod hyn yn rhywbeth y gellid ei wneud i raddau llawer mwy.

Hefyd, wrth gwrs, ceir problem staff sydd mewn lleoliadau gofal iechyd. Rydym yn gwybod bod nifer sylweddol o staff gofal iechyd yn smygu, ac felly rwy’n meddwl y dylid gwneud pob ymdrech i gynnig cyfleoedd iddynt.

Credaf, yn y Bil, mai’r byrddau iechyd lleol sydd i benderfynu, neu’r ysbytai lleol sydd i benderfynu, a oes ganddynt lochesi smygu ar eu tir. Mae hwn yn benderfyniad eithaf anodd i’r ysbytai ei wneud. Yn sicr, yn fy etholaeth i fy hun, ni chaiff unrhyw un smygu o gwbl yn Ysbyty Felindre, nac ar dir yr ysbyty, ac nid oes ganddo loches i smygu. Gallaf ddeall yn iawn pam, gan ei fod yn ysbyty canser, mae'n gweld y perygl ofnadwy y mae smygu yn ei achosi ac mae'n dweud 'na' i smygu ar ei dir.

Ond mae’n achosi problem i bobl sy'n byw y tu hwnt i dir yr ysbyty. Er enghraifft, mae etholwr wedi cysylltu â mi gan ddweud,

O ddydd i ddydd, yn sgil y gwaharddiad ar smygu, mae llif cyson a pharhaus o staff, ymwelwyr a chleifion yr ysbyty sy'n ymgynnull y tu allan i’n tŷ ni ... i smygu.

Mae stympiau sigaréts yn cael eu taflu yn gyson yn ein gardd ac mae hyn yn peri gofid. Mae hefyd risg tân ....Ar sawl achlysur ... mae cleifion ac ymwelwyr wedi eistedd ar wal fy ngardd hyd yn oed a smygu. I fy mhlant i, felly, mae smygu yn sicr yn rhan 'arferol' o fywyd bob dydd.

Felly, er fy mod yn cefnogi penderfyniad Ysbyty Felindre, sydd wedi ymdrechu'n galed iawn i atal cleifion, ymwelwyr a staff rhag mynd y tu allan a smygu ar dir pobl, mae'n rhaid i ni edrych ar ganlyniadau hyn. Lle mae ysbyty’n darparu ardal ar gyfer smygu i bobl ar y tir, rwy’n meddwl bod y pwyllgor yn teimlo y dylem wneud pob ymdrech i roi cyngor yn y llochesi hynny ar y ffynonellau cymorth sydd ar gael iddynt. Mae yno gynulleidfa barod. Felly, rwy’n credu bod hyn yn rhywbeth y mae'n rhaid i ni edrych arno yn ofalus iawn.

Rwyf hefyd yn awyddus i godi pryderon am y ddarpariaeth o dai bach cyhoeddus. Rydw i wedi bod yn ymgyrchu yn ddiweddar ar y mater hwn gydag etholwr 82 mlwydd oed ar ôl i’r tŷ bach cyhoeddus olaf yn yr Eglwys Newydd gau. Rwy'n credu ein bod wedi clywed eisoes pa mor bwysig yw tai bach cyhoeddus i’r cyhoedd. Ond rwy’n teimlo bod hwn yn gam ymlaen, ac rwy’n credu bod awgrymiadau yn y Bil iechyd y cyhoedd a fydd yn gwella'r sefyllfa o ran mynediad i dai bach cyhoeddus ar gyfer y cyhoedd yn gyffredinol. Yn amlwg, os na fyddai arian yn broblem, gallem fynd yn llawer pellach, gallem adeiladu tai bach cyhoeddus a gallem wneud yn siŵr eu bod yn cael eu cynnal a’u cadw’n dda. Dyna fyddai’n ddelfrydol, ond nid ydym yn y sefyllfa honno.

Felly, rwy’n credu y byddai’n anfoesgar, mewn gwirionedd, i ddweud bod siom anferthol nad yw’r Bil hwn yn gwneud unrhyw beth, gan fy mod yn credu ei fod yn gwneud rhywfaint o awgrymiadau synhwyrol iawn. Er enghraifft, y cynnig y gallai tai bach cyhoeddus ym mhob adeilad cyhoeddus fod yn hygyrch ar gyfer y cyhoedd—credaf fod hwnnw’n gam cadarnhaol iawn ymlaen, oherwydd, yn y rhan fwyaf o ardaloedd, mae yna o leiaf un adeilad cyhoeddus. Amser cinio, euthum i agoriad y ganolfan newydd yn Ystum Taf, sef yr hen lyfrgell a'r ganolfan ddydd yn dod at ei gilydd er mwyn creu canolfan o gyfleusterau ar gyfer yr ardal, ac mae ganddyn nhw dai bach yn y ganolfan. Rwy’n meddwl bod angen i ni gael hysbysiad ar y drws, ac rwy'n siŵr y bydd yna un, i ddweud bod y tai bach hyn ar gael at ddefnydd y cyhoedd, p’un a ydych yn defnyddio'r ganolfan mewn unrhyw ffordd neu beidio.