5. 4. Dadl: Yr Ail Gyllideb Atodol 2016-17

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:03 pm ar 7 Mawrth 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Reckless Mark Reckless UKIP 4:03, 7 Mawrth 2017

(Cyfieithwyd)

Diolchaf i Nick Ramsay am ei gyfraniad. Roeddwn yn teimlo bod y casgliad 'ni allwn gefnogi' braidd yn Ddelffig, am ei fod yn gadael dau ddehongliad posibl.

Y sefyllfa a ganfyddwn ar y gyllideb hon yw nad oedd UKIP yn rhan o'r Cynulliad ar adeg pasio’r gyllideb gychwynnol ar gyfer eleni. Mae nifer o'r newidiadau o ben i ben neu’r prif grwpiau gwariant, rwy’n credu, yn anodd eu gwrthwynebu. Rwy'n credu bod gennym ychydig o faterion penodol. Cytunaf â'r hyn a ddywedodd Cadeirydd y Pwyllgor Cyllid am Ddeddf llesiant cenedlaethau'r dyfodol. Mae'n rhaid i mi ganmol Ysgrifennydd y Cabinet, gan ei fod o leiaf wedi paratoi’n dda, yn fy marn i, ar gyfer ein cwestiynau ar y maes hwnnw o ran sut yr oedd Deddf llesiant cenedlaethau'r dyfodol wedi dylanwadu ar ffurfiant y gyllideb atodol. Dywedodd wrthym am y £10 miliwn ar gyfer ffordd Blaenau'r Cymoedd—a oedd yn ymwneud â Chymru fwy ffyniannus—ac yna £16 miliwn ar gyfer y gronfa triniaethau newydd—a oedd yn ymwneud â Chymru iachach. Felly, llongyfarchiadau ar hynny, ond rwyf yn teimlo ein bod yn dal i fod heb ein hargyhoeddi ynghylch y graddau y mae’r Ddeddf hon yn mynd i graidd y mater ac yn penderfynu ar gamau gweithredu’r Llywodraeth i'r graddau y byddai’r rhai sy’n ei chanmol yn ei honni.

Cawsom drafodaeth ddiddorol iawn, yn fy marn i, yn y pwyllgor gydag Ysgrifennydd y Cabinet ynglŷn â gorwariant o fewn y MEG iechyd, ac rwy'n credu ei fod wedi gwneud achos cryf ynghylch pam yr oedd yn briodol cyllido’r gor-ariannu hwnnw ar lefel gyffredinol y MEG iechyd. Ond, nid oedd eisiau cynyddu'r gyllideb i gydnabod y gorwariant hwnnw oherwydd byddai hynny'n lleihau'r cymhelliant i reoli gwariant yn briodol yn y dyfodol, ond hefyd oherwydd bod y gorwario hwnnw, yn fy marn i, yn anad dim mewn meysydd yr oedd yn credu ar sail angen eu bod yn cael dyraniad uwch. Yn sicr, pe byddem yn edrych ar ganlyniadau incwm ac iechyd ar fformiwla, roedd gan fy ardal i yn y de-ddwyrain o bosibl ddyraniad cymharol lai o'r blaen, a byddai cydnabod y gorwariant hwn mewn mannau eraill yn golygu y byddai’n cael ei wneud yn bendant, a chytunasom na fyddai honno yn ffordd briodol ymlaen.

Mae'r gwaith ar yr ochr seilwaith—y £15 miliwn ar gyfer ffordd liniaru dwyrain y bae—o leiaf yr wyf yn credu ei fod yn welliant y gallwn wedyn ddefnyddio Rover Way i gyrraedd y gylchfan, ond a yw Ysgrifennydd y Cabinet yn gallu dweud unrhyw beth ynglŷn â phryd y mae’n bwriadu ymgymryd â’r gwaith deuoli, i gwblhau beth fyddai i bob pwrpas yn ffordd gylchol ar gyfer Caerdydd, ac yn gwneud y £15 miliwn hwnnw ei hun yn llawer mwy cynhyrchiol o ran ei wariant?

Mae fy mhrif bryderon—a bydd gennyf ddiddordeb mawr clywed yr hyn sydd gan Ysgrifennydd y Cabinet i’w ddweud mewn ymateb—unwaith eto yn ymwneud â'r setliad cyllido addysg uwch. Yng ngoleuni'r dystiolaeth a roddodd Ysgrifennydd y Cabinet, dywedodd y Pwyllgor Cyllid:

Ni weithredwyd ar y pryd y trosglwyddiad technegol o £21.1 miliwn o gyllideb CCAUC i'r llinell gyllideb y telir y grant ffioedd dysgu ohoni.

Gan hynny roeddem yn golygu yn y gyllideb derfynol. Yna, dywedasom:

Mae'r Gyllideb Atodol hon yn adfer y cam o drosglwyddo’r £21.1 miliwn hwn'.

A yw'n gywir mai trosglwyddiad technegol yw hwn, neu a yw Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg yn gywir â’r hyn a ddywedodd wrth y Pwyllgor Plant, Pobl Ifanc ac Addysg? Dywedodd hi:

Cyhoeddais lythyr cylch gwaith diwygiedig i CCAUC ar 17 Hydref, a oedd yn nodi’n glir bod y wybodaeth ddiweddaraf gan y Cwmni Benthyciadau i Fyfyrwyr yn awgrymu y bydd gwariant ar y TFG yn fwy na’r amcangyfrifon gwreiddiol o £257.6m ar gyfer 2016-17. Felly, byddwn yn mynd ati i drosglwyddo £21.1m o CCAUC i Lywodraeth Cymru yn yr ail gyllideb atodol yn rhannol i dalu am y gwariant ychwanegol.

Felly, a yw’r trosglwyddiad hwnnw’n fater technegol, neu a yw'n cael ei ysgogi gan yr angen i gyllido’r costau uwch? A fyddai Ysgrifennydd y Cabinet hefyd yn egluro'r hyn y mae'n ei ddisgrifio fel cael ei ffurfioli yn y gyllideb hon, yr oeddem wedi cyfeirio ato yn y pwyllgor fel dyraniad ychwanegol o £20 miliwn i CCAUC ar gyfer cyfres o fesurau i ymdrin â phwysau ariannol nawr ac yn y dyfodol yn ymwneud â gweithredu argymhelliad adroddiad Diamond? Hynny yw, onid yw adolygiad Diamond oherwydd ein bod yn cydnabod bod cynnal y grant ffioedd dysgu fel yr oedd yn anghynaladwy, ac roedd costau hynny yn cynyddu’n gyflym, ac roedd am gymryd arian o fannau eraill yng nghyllideb Cymru? Pam, er gwaethaf adolygiad Diamond, yr ydym yn dal i fod â’r pwysau, ac mae gweithrediad adolygiad Diamond yn rheswm arall i ddod o hyd i hyd yn oed fwy o arian i’w roi yn y gyllideb hon? Ai blaenoriaeth ei Lywodraeth mewn gwirionedd yw rhoi cymaint o arian â phosibl i mewn i ddosbarthu grantiau i fyfyrwyr, yn hytrach na’i ​​roi mewn meysydd o'r economi a’r seilwaith, ac yn hytrach na’i roi i mewn i'r gwasanaeth iechyd? Croesewir y ffaith nad yw bellach yn mynd ar sail prawf modd i deuluoedd sy'n ennill £81,000, ond eto, a oes ganddo’r arian mewn gwirionedd, ac ai ei flaenoriaeth ef mewn gwirionedd yw amddifadu meysydd gwariant eraill er mwyn canolbwyntio gwariant ar y maes hwn, i raddau mor helaeth?