Ddim eto; nid wyf wedi bod wrthi ers munud eto. Go brin y gellid disgrifio Llywodraeth sydd wedi bod ag un o’r diffygion cyllidebol mwyaf erioed, ar wahân i ryfeloedd Napoleon a’r ail ryfel byd, dros y 10 mlynedd diwethaf—ac mae hyn yn cynnwys y Llywodraeth Lafur a ragflaenodd hon—fel un sy’n cyflawni polisi o galedi. Heddiw, mae gennym ddiffyg Llywodraeth o £52 biliwn y flwyddyn—3 y cant i 4 y cant o’r cynnyrch domestig gros—ac mae wedi bod cyfuwch â 10 y cant o’r cynnyrch domestig gros yn 2010. Mae dyled genedlaethol a oedd yn £1 triliwn yn 2010 yn £1.8 triliwn heddiw. Yn bendant, ni ellir ystyried bod gwario arian i’r graddau hynny yn galedi. Rwy’n credu ei bod yn sarhad ar y Groegiaid a’r Sbaenwyr a’r Portiwgeaid, sy’n dioddef cyfangu economaidd digynsail ers dirwasgiad mawr y 1930au, i alw’r hyn sydd wedi digwydd ym Mhrydain yn dilyn argyfwng ariannol 2008 yn ‘bolisi caledi’. Gallwn yn sicr feirniadu. Gallwn yn sicr feirniadu Llywodraeth y DU am ei blaenoriaethau yn ei chynlluniau gwariant, ond nid wyf yn meddwl y gallwn feirniadu’r raddfa gyffredinol o wariant fel pe bai ganddo unrhyw beth i’w wneud ag achos y problemau y mae Cymoedd de Cymru yn dioddef o’u herwydd heddiw.

Daw hynny â mi, rwy’n meddwl, at brif bwynt fy araith, sef ein bod wedi cael ymyrraeth ddiddiwedd gan y Llywodraeth yn y Cymoedd yn ystod fy oes, a beth y mae wedi’i gyflawni—y pwynt a wnaeth Russell George funud yn ôl. Ydym, rydym wedi gwella’r seilwaith, rydym wedi gwneud llawer o bethau da, ond nid yw wedi trawsnewid cyfleoedd bywyd a gobeithion pobl y Cymoedd mewn gwirionedd. Mae cyllid yr UE oddeutu £300 miliwn y flwyddyn. Diferyn o ddŵr yn y môr ydyw. Mae’n ddiwerth o gymharu â faint o arian y dylai’r sector preifat ei wario er mwyn creu’r niferoedd sydd eu hangen o’r mathau o swyddi sydd eu hangen arnom. Dyna’n union y byddai prosiect Cylchffordd Cymru, wrth gwrs, yn ei wneud—prosiect trawsnewidiol os gwelais un erioed. Ac mae’n siomedig iawn fod y Llywodraeth wedi bod mor wangalon ac mor hwyrfrydig—