Part of the debate – Senedd Cymru am 6:19 pm ar 17 Mai 2017.
Mae hyn yn rhywbeth y mae’r Llywodraeth Geidwadol wedi’i gefnogi, ac rwy’n falch ein bod yn cytuno ar y mater hwnnw. Hoffwn pe bai pob plaid yn y Senedd hon yn cytuno.
Dywedai ein maniffesto ddoe ein bod yn addo datblygu agenda datblygu wedi’i thargedu, yn seiliedig ar egwyddorion ailddosbarthu, cyfiawnder cymdeithasol, hawliau menywod a lleihau tlodi. Ac mewn gwirionedd, fe enillodd y Llywodraeth Lafur ddiwethaf yn y DU gydnabyddiaeth i Brydain fel arweinydd byd ym maes datblygu rhyngwladol drwy sefydlu Adran benodol ar gyfer Datblygu Rhyngwladol. Credaf ei bod yn bwysig iawn dweud bod yr Adran dros Ddatblygu Rhyngwladol yn cael ei chraffu’n ofalus iawn. Caiff ei chraffu gan y Pwyllgor Datblygu Rhyngwladol yn Nhŷ’r Cyffredin, caiff ei chraffu gan y Swyddfa Archwilio Genedlaethol a chaiff ei harchwilio gan y Comisiwn Annibynnol ar Effaith Cymorth. Caiff ei chraffu’n drylwyr. Mae’r amheuon a’r ymholiadau sy’n codi ynglŷn â chymorth rhyngwladol yn cael eu creu gan y wasg asgell dde, y cyfeiriwyd ati heddiw, ac nid wyf yn credu bod angen i ni seilio ein barn ar y pwnc o bapurau megis y ‘Daily Mail’ a ‘The Mail on Sunday’, a fyddai ond yn rhy hapus i ni wario 100 y cant o’n harian arnom ein hunain a pheidio â meddwl mewn unrhyw ffordd am y ffaith ein bod yn ddinasyddion byd-eang a’n bod yn byw mewn byd byd-eang.
Credaf fod gan bawb ym mhob gwlad yr hawl i ddŵr glân, digon o fwyd, gofal iechyd sylfaenol ac addysg, ac mae gennym ymrwymiad i sicrhau y dylai’r hawliau dynol hyn ddod yn realiti i dlodion y byd a dioddefwyr gormes a gwrthdaro. Ac wrth gwrs, mae hyrwyddo hyn yn llesol i ninnau hefyd, oherwydd lle ceir tlodi a phrinder addysg, mae’n llawer mwy tebygol y bydd yna ansefydlogrwydd gwleidyddol, gwrthdaro a mudo gorfodol. Nid oes ond yn rhaid i chi edrych ar yr hyn sydd wedi digwydd yn yr argyfwng mudo Ewropeaidd i weld hyn. Nid oes neb yn gadael eu gwlad os yw’n lle sefydlog i fyw ynddo gyda digon o fwyd, gyda darpariaeth gofal iechyd a chyfle i gael addysg, felly mae’n fuddiol i ni sicrhau ein bod yn gwneud y byd mor sefydlog ag y gallwn, ac rwy’n credu bod cymorth yn chwarae rhan bwysig yn hynny. Meddyliwch am yr hyn a gyflawnwyd gennym. Mae’r DU wedi ymrwymo i ddileu polio yn fyd-eang a hi yw’r wlad sy’n cyfrannu fwyaf ond dwy i’r Fenter Dileu Polio yn Fyd-eang. Erbyn hyn nid oes ond tair gwlad yn y byd lle mae polio’n endemig: Nigeria, Affganistan a Phacistan. Y rheswm pennaf am hynny yw’r cymorth a roesom.
Yn ystod fy amser yn San Steffan, roeddwn yn ffodus i ymweld â phrosiect yn Affrica a oedd wedi elwa ar gymorth rhyngwladol gan yr Adran dros Ddatblygu Rhyngwladol a edrychai’n arbennig ar drin TB a HIV ar y cyd yn Kenya, Rwanda a Malawi. Ar ôl gweld drosof fy hun, fel y gwn fod eraill yn y Siambr hon wedi gwneud, cymaint o dlodi y mae pobl yn y gwledydd hynny’n ei wynebu, yn enwedig y menywod a’r plant, mae’n atgyfnerthu fy ymrwymiad yn llwyr y dylai Cymru a’r DU fod yn wlad sy’n edrych tuag allan lle rydym yn cydnabod ein rhwymedigaethau rhyngwladol ac yn gweithredu mewn ysbryd hael. Mae’n ofid i mi fod yna blaid yn y Cynulliad hwn nad yw’n cefnogi edrych tuag allan—nad ydynt yn hael yn eu meddyliau nac yn meddwl bod yn rhaid i ni wneud popeth yn ein gallu yn unedig gyda’n gilydd i geisio gwella pethau ar gyfer pobl y byd. Oherwydd o’m rhan i, a’r rhan fwyaf ohonom yn y Siambr hon rwy’n credu, mae’r plant yn y byd—mae’r plant yn rhyngwladol yn blant i bawb ohonom.