Part of the debate – Senedd Cymru am 1:47 pm ar 23 Mai 2017.
Diolch. Roeddwn i eisiau siarad yn fyr iawn dim ond i ddiolch i chi, o bob plaid, am eich teyrngedau, oherwydd maen nhw’n gysur mawr. Rwy’n gwybod mai uchafbwynt gyrfa wleidyddol Rhodri oedd bod y Prif Weinidog, ac roedd wrth ei fodd yn y lle hwn. Roedd yn caru’r Senedd hon, y Cynulliad hwn. Roedd Tŷ’r Cyffredin yn annwyl iawn ganddo hefyd. Roedd wrth ei fodd â tharo a gwrthdaro gwleidyddiaeth ac roedd yn hynod frwdfrydig amdano. Ni fyddaf byth yn ei anghofio yn mynd i Dŷ'r Cyffredin yn drymlwythog dan fagiau ac yn cyrraedd yn ôl yn oriau mân y bore, oherwydd, wrth gwrs, roedden nhw’n gysglyd ac yn cael nosweithiau hirfaith iawn, iawn yn Nhŷ'r Cyffredin bryd hynny. Ond fe fwynhaodd y cwbl yn fawr iawn. Roedd yn golygu cymaint iddo.
Un peth yr wyf i eisiau ei ddweud am Rhodri sy’n bwysig iawn: Nid oedd byth yn edrych yn ôl. Roedd e’n penderfynu ar rywbeth, a doedd e byth yn difaru. Felly, pan adawodd y lle hwn fel y Prif Weinidog, ni wnaeth erioed edrych yn ôl nac erioed ddweud wrthyf i, 'O, dwi’n difaru na wnes i hyn,' neu 'dw i’n difaru na wnes i’r llall.’ Edrychai ymlaen at y pethau yr oedd yn dal eisiau eu gwneud. Roedd yr wyth mlynedd a gafodd ar ôl bod yn Brif Weinidog mor llawn a chyfoethog. Mae llawer o bobl sydd yma heddiw wedi sôn ei fod wrth ei fodd yn yr ardd. Roedd ganddo’r cnydau mwyaf rhyfeddol. Roedd ef wedi eu paratoi nhw i gyd ar gyfer ein teulu estynedig mawr, sydd yma yn y Siambr heddiw, er mwyn rhoi llysiau iddyn nhw pan fyddai’r cnwd yn barod. Fel y dywedodd Jane, roedd newydd gael pum iâr newydd ychwanegol. Felly, byddaf yn brysur iawn yn gofalu am yr ieir a'r llysiau.
Ond roedd hefyd yn gwneud llawer o bethau eraill. Mae bron â gorffen ei lyfr, ac rwy'n siŵr y bydd gan bob un ohonoch ddiddordeb mewn ei darllen pan gaiff ei gyhoeddi. Roedd wrth ei fodd o fod yn Ganghellor Prifysgol Abertawe. Roedd yn gwneud llawer iawn gyda Therapi Cell, cwmni y bu'n weithgar iawn gydag ef. Felly, roedd pob munud yn fwynhad, ac roedd ef yn wir bob amser yn edrych ymlaen. Roedd yn gwbl hapus am yr hyn yr oedd wedi ei gyflawni. Rydym wedi cael, mi fyddwn i’n dweud, bywyd a oedd yn mynd i fyny ac i lawr, gyda'r wleidyddiaeth mor i fyny ac i lawr ei natur. Wyddoch chi, bu’n llwyddiant, yn llwyddiant bob cam, ond mae wedi bod yn wych. Mae wedi bod yn bleser mawr ac rwyf wir yn teimlo bod colli Rhodri yn ergyd bersonol ofnadwy i mi ac i'r teulu. Mae'n golled boenus, ac rwy’n gwybod nad wyf i wedi sylweddoli maint hynny’n llawn eto. Ond, mae'n gysur mawr gwrando ar yr hyn mae pawb wedi ei ddweud heddiw, ac mae'r teyrngedau yr ydym ni wedi eu cael gan bawb yma yn y Siambr ac o bob rhan o Gymru wedi bod yn gysur mawr. Fe hoffwn i orffen drwy ddweud ei fod ef wedi cael bywyd gwych a’i fod wedi mwynhau pob munud. [Cymeradwyaeth.]