5. 5. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Anghenion Tai o ran y Dyfodol

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:12 pm ar 7 Mehefin 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Andrew RT Davies Andrew RT Davies Conservative 3:12, 7 Mehefin 2017

(Cyfieithwyd)

Ni fyddwn yn anghytuno â llawer o’r hyn rydych wedi’i ddweud yn y fan honno, â bod yn onest gyda chi. Mae’n mynd yn ôl at y pwynt rwyf wedi bod yn ei wneud: rydym yn wynebu sefyllfa cyflenwad a galw. Dyna pam rwy’n gobeithio y bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn defnyddio’i gyfle heddiw, pan soniais am y fframwaith datblygu cenedlaethol y credaf ei fod yn gwbl ganolog i’r ffordd y bydd y Llywodraeth yn sbarduno rhai o’r cynlluniau mwy yn rhanbarthol a allai ryddhau symiau sylweddol o arian i ddatblygu prosiectau seilwaith, megis prosiectau seilwaith trafnidiaeth, a chyd-noddi’r cynllun metro yma yn ne Cymru, yn enwedig—. Rwy’n credu fy mod yn gywir yn dweud hynny, ac rwy’n edrych am eglurhad gan Ysgrifennydd y Cabinet, oherwydd, yn amlwg, mae’r broses honno o godi arian o ddatblygiadau yn ôl adran 106 yn un a ddeallir yn dda yn lleol, a chyda’r cyfyngiadau presennol ar gyllid cyhoeddus, gwyddom nad oes gan bwrs y wlad yr arian i ddatblygu llawer o’r cyfleoedd seilwaith hyn.

Mae’n ffaith, pan fyddaf yn mynd o gwmpas fy ardal yng Nghanol De Cymru—ac mae hynny wedi bod yn ddadleuol iawn o ran adeiladu tai, yn enwedig yn ardal Caerdydd—fod y rhan fwyaf o bobl yn deall ein bod angen mwy o dai mewn gwirionedd. Yr hyn y maent yn ei wrthwynebu’n ffyrnig yw datblygiadau mawr yn cael eu hadeiladu heb i’r atebion gael eu rhoi ar waith yn y lle cyntaf—wyddoch chi, y seilwaith trafnidiaeth, y meddygfeydd meddygon teulu, yr addysg. Os gall pobl fod yn hyderus fod yr atebion hynny yno, ar y cyfan, maent yn derbyn bod yna angen am dai. Dylwn fod wedi datgan buddiant yma oherwydd mae gennyf bedwar o blant ifanc. Wel, nid plant ifanc—maent yn eu harddegau bellach, ar drothwy eu hugeiniau. Mewn blwyddyn neu ddwy, byddant yn awyddus i gamu ar yr ysgol eiddo hefyd. Rwy’n siŵr fod llawer o’r Aelodau yn y Siambr hon yn yr un sefyllfa. Rydych yn edrych ar brisiau tai ar hyn o bryd a’r ffordd y mae pobl yn mynd i allu eu fforddio yn y dyfodol, ac mae yna ddatgysylltiad o ran y ffordd y gall pobl fforddio cael eu cyfran yn y gymdeithas. Oherwydd o safbwynt Ceidwadol, dyna sut rwy’n gweld tai: mae’n gyfran yn y gymdeithas—eich cyfran chi yn y gymuned. Rydym eisiau gwneud yn siŵr ein bod yn gallu datgloi’r drws sy’n cynnig y cyfle hwnnw. Fel y dywedodd David yn ei sylwadau agoriadol, mae hefyd yn sbardun enfawr i botensial hyfforddi, datblygu economaidd ac adfywio.

Felly, rwy’n gobeithio, pan gyrhaeddwn yr ochr draw i yfory—yr etholiad cyffredinol—a phan fyddwn yn rhoi’r tri etholiad rydym wedi’u cael yn y 12 mis diwethaf y tu ôl i ni mewn gwirionedd, y gallwn yn wleidyddol yn y sefydliad hwn roi croeso mawr i rai o’r atebion radical y byddwn eu hangen i ateb y prinder tai sydd gennym ar hyd a lled Cymru. Oherwydd os nad ydym yn gwneud hynny, byddwn yn cael ein gadael ar ôl fel gwlad. A chyda datblygiad y meiri metro dros y ffin, sy’n datblygu prosiectau seilwaith a chyfleoedd adfywio anferth yn seiliedig ar ddatblygiadau tai, yna bydd y cwmnïau rhyngwladol mawr hynny, pa un a ydym yn eu hoffi neu beidio, yn buddsoddi ar yr ochr ddwyreiniol i Glawdd Offa, ac ni fyddant yn dod yn agos at ochr orllewinol Clawdd Offa, a bydd hwnnw’n gyfle a gollir, nid yn unig i’r Llywodraeth hon, ond i bobl Cymru.