Part of the debate – Senedd Cymru am 4:37 pm ar 13 Mehefin 2017.
Diolch i chi, Llyr, am eich cefnogaeth ar gyfer pwysigrwydd cymhwysedd digidol ac am gydnabod ei bod yn gwbl hanfodol i’n plant fod yn gymwys yn ddigidol os ydym ni’n bwriadu rhoi'r cyfleoedd gorau iddyn nhw gystadlu yn y farchnad fyd-eang. O ran Hwb—ac ymddiheuriadau am beidio ag ateb cwestiwn Darren Millar yn y sesiwn gyntaf—mae'n galonogol iawn gweld y defnydd cynyddol o Hwb, a chydnabyddiaeth o’r gwerth y gall yr adnoddau sydd ar gael ar Hwb ei gynnig.
Rwyf hefyd yn falch iawn o gael ymgysylltu â nifer eang o randdeiliaid sydd hefyd yn gweld y gwerth mewn gweithio ar adnoddau addysgol sydd, ar yr amod eu bod yn ddwyieithog a’n bod wedi eu gwirio, rydym ni’n hapus i roi lle iddynt. Felly, er enghraifft, cymerais ran yn ddiweddar mewn digwyddiad gyda gwasanaethau tân Cymru—maen nhw’n rhannu eu hadnoddau ar Hwb. Mae Undeb Cenedlaethol yr Amaethwyr Cymru wedi rhannu eu hadnoddau ar Hwb, a gwn, er enghraifft, yn ystod yr haf, yn Sioe Frenhinol Cymru, y bydd Hybu Cig Cymru yn lansio rhai adnoddau addysgol yr ydym yn gobeithio gallu rhoi lle iddynt ar Hwb. Felly, mae'n wych gweld nad ysgolion yn unig sy’n cymryd rhan, ond hefyd amrywiaeth eang o sefydliadau ledled Cymru sy'n gweld hyn fel ffordd werthfawr o gyfathrebu â phlant ysgol.
Ond, rydych chi'n iawn; mae angen i ni nodi pa ysgolion nad ydynt yn ymgysylltu â Hwb a deall y rhesymau dros hynny a beth yr ydym ni’n mynd i'w wneud i fynd i'r afael â'r rhwystrau hynny. A oes rhwystrau o ran seilwaith? Gobeithio y bydd y buddsoddiad yr ydym ni’n ei wneud yn golygu na fydd hynny yn broblem bellach o ran band eang cyflym iawn a chyflymder band eang digonol i'r ysgolion eu hunain.
Nid oes neb wedi dweud wrthyf bod caledwedd yn broblem benodol, ond heb os, rwy’n ymwybodol bod rhieni a Chymdeithasau Rhieni ac Athrawon a ffrindiau ysgolion yn aml yn gweithio’n galed iawn yn y maes hwn, mewn gwirionedd, er mwyn sicrhau bod yr adnoddau hynny ar gael i’n pobl ifanc, a byddaf yn parhau i adolygu pa un a yw hyn yn rhwystr i ysgolion sy’n defnyddio ein platfformau penodol. Gall seilwaith yn yr ysgol fod yn broblem ac, fel y dywedais wrth Darren Millar, rydym ni’n gweithio gydag awdurdodau lleol i geisio mynd i'r afael â hynny. Nid yw cysylltiadau band eang yn y cartref yn rhan o fy swyddogaeth. Fy ngwaith i yw sicrhau’r cysylltiadau band eang i'r ysgol. Rydym ni wedi dod â phawb i fyny at y cyflymder gofynnol. Rydym yn gwella hynny gyda 341 o ysgolion. Ond rwy'n siŵr y bydd Julie James yn esbonio'n glir iawn yn nes ymlaen sut y mae'r Llywodraeth yn bwriadu sicrhau y bydd cysylltiadau band eang ar gyfer defnydd cartref yr hyn y byddem ni i gyd yn dymuno iddyn nhw fod.
Mae dysgu proffesiynol yn gwbl allweddol ac mae angen i ni weithio ar hyn ar sawl lefel. Byddwch yn ymwybodol, fel y soniais yn fy natganiad, mai'r peth cyntaf y mae angen i ni ei wneud yw gallu asesu beth yw'r anghenion dysgu proffesiynol. Dyna pam mae’r offeryn hunanasesu Hwb, sydd bellach wedi ei ailenwi yn offeryn anghenion dysgu proffesiynol DCF, yn cael ei ddatblygu gan ein hysgolion arloesol. Mae’r fersiwn wedi’i diweddaru ar gael nawr. Mae ganddi nodwedd newydd, sy’n cynorthwyo athrawon i asesu eu sgiliau a'u hyder. Mae'n cynorthwyo cydgysylltwyr DCF mewn ysgolion i nodi anghenion dysgu proffesiynol o fewn eu hysgol eu hunain a’i diben yw cynorthwyo a datblygu cymorth proffesiynol i staff. Mae hefyd yn caniatáu i awdurdodau addysg lleol a chonsortia nodi beth yw’r anghenion dysgu yn eu hardal benodol fel y gallant addasu eu rhaglenni dysgu proffesiynol a’r hyn sydd ar gael i ddiwallu'r anghenion hynny.
Felly, mae nodi'r angen yn un peth ac yna mae’n rhaid i ni edrych ar beth yw’r cynigion hynny. Ac mae’r cynigion hynny yn niferus ac yn amrywiol. Felly, er enghraifft, lansiais adnoddau Barefoot ar Hwb yn ddiweddar yn Ysgol Gynradd Tregatwg yn y Barri. Mae gan adnoddau Barefoot ddeunydd dysgu eich hunan yn benodol ar gyfer staff. Ddoe, roeddwn i mewn ysgol yn Llandochau gydag Ysgrifennydd y Cabinet dros iechyd, a dywedodd yr athrawon yno eu bod nhw wedi mwynhau dysgu ochr yn ochr â'u disgyblion yn fawr iawn, ac mewn gwirionedd, bod cael disgyblion i esbonio iddynt wedi gwella eu sgiliau a hefyd, bod hynny'n ffordd wych o brofi’r broses o ddysgu. Os gall disgybl egluro i chi beth sy'n digwydd, mae hynny'n ffordd wych o wybod bod dysgu yn cael ei ymwreiddio yn ogystal â datblygu sgiliau eraill. Ond mae angen dull cenedlaethol ac mae hwnnw’n cael ei ddatblygu. Mae Llywodraeth Cymru wedi ariannu nifer o swyddi o’r blaen i hyfforddi athrawon i ddefnyddio Hwb. Ac, fel y dywedais, bydd anghenion dysgu proffesiynol parhaus ein staff yn gwbl hanfodol wrth gyflawni'r agenda hon.