Diolch i chi, Neil Hamilton, unwaith eto am eich croeso i'r rhaglen dileu TB ar ei newydd wedd ac am eich cwestiynau. A dweud y gwir, roeddech chi’n dweud am Simon Thomas, wnes i ddim cyfeirio at y cwestiwn am y cynllun prynu ar sail gwybodaeth a ofynnodd Simon, ac roeddech chi’n dweud eich bod yn meddwl fy mod wedi ateb Paul Davies gyda thristwch. Cyflwynwyd y cyllid grant hwn yn y gobaith y byddai pob marchnad da byw yn ei gymryd ac yna’n ei ddefnyddio yn y ffordd y byddem yn ei dymuno. Ac fel y dywedais o'r blaen—rwy’n credu mai wrth Paul Davies oedd hynny—nid wyf i’n credu y cyrhaeddwn ni unrhyw le; rwy'n credu y bydd yn rhaid inni gael cynllun gorfodol. Felly, rwyf wedi gofyn i swyddogion edrych ar y modd y gellid cyflwyno hynny, drwy ddeddfwriaeth yn ôl pob tebyg. Felly, bydd yn rhaid i ni adeiladu ar hynny.

Rwy’n credu ei bod yn bwysig iawn gweithio ar y cyd ac mae'n rhywbeth yr rwyf wedi ei wneud erioed. O ran y cynllun cyflawni, soniais nad cynllun cyflenwi Llywodraeth Cymru mohono, mae'n eiddo i ni yn ogystal â ffermwyr a’r proffesiwn milfeddygol hefyd. Rwyf o’r farn mai dyna'r unig ffordd y gallwn sicrhau nad oes byth TB yng Nghymru, sef yr hyn yr ydym i gyd yn dymuno ei weld. Byddwch yn ymwybodol, pan wneuthum fy natganiad ym mis Hydref, roeddwn yn siarad am Ogledd Iwerddon a'r hyn y maen nhw’n ei wneud o ran dal moch daear a chynnal profion arnynt. Os oedd y canlyniad yn gadarnhaol, roedden nhw’n cael eu lladd yn ddi-boen ac os oedd yn negyddol, roedden nhw’n cael eu brechu. Nid yw’r brechlyn ar gael i ni ar hyn o bryd. Mae'n rhywbeth yr wyf i'n gobeithio y bydd yn dod yn ei ôl y flwyddyn nesaf, efallai yn ddiweddarach yn y flwyddyn nesaf, ac yna byddwn yn ei ddefnyddio’n gyfannol fel rhan o'r rhaglen.

O ran y cap iawndal, roeddech yn ailadrodd yr hyn a ddywedais i, ac rwyf yn deall bod rhai pobl wedi buddsoddi symiau mawr o arian mewn gwartheg pedigri. Ond, fel y dywedais, byddwn yn parhau i’w fonitro, ond mae angen iddynt ystyried yswirio hynny.

Rydych chi'n iawn ynglŷn ag iechyd a lles anifeiliaid, ac fel y dywedais yn fy ateb i Simon Thomas, rwy’n credu y bydd y ffordd hon yn llesol i boblogaeth y moch daear hefyd. Felly, er fy mod yn diystyru’n llwyr ddifa yn null Lloegr, gan nad wyf yn credu bod hynny’n gweithio, ac mae'r wyddoniaeth a'r dystiolaeth yn dangos hynny, rwyf yn credu bod yn rhaid i ni chwalu’r buchsesi hynny sydd wedi’u heintio’n gronig. Ni ddylai fod gennym ni fuchesi wedi’u heintio am 16, 17 mlynedd; mae hynny’n gwbl annerbyniol i'r ffermwyr ac i'r trethdalwr, felly mae'n rhaid i ni gael y dull newydd hwn.