– Senedd Cymru am 2:17 pm ar 27 Mehefin 2017.
Yn unol â Rheol Sefydlog 12.69, rwyf wedi derbyn cais gan y Prif Weinidog i wneud cynnig am ddadl frys, ac rwy’n galw ar Carwyn Jones i wneud y cynnig.
Ddoe, Llywydd, gwelsom gyhoeddiad o gytundeb ariannol rhwng y Blaid Geidwadol a'r Blaid Unoliaethol Ddemocrataidd sydd wedi peri pryder eang, nid yn unig ymhlith pleidiau yn y Siambr, ond ymhlith y cyhoedd yn gyffredinol yng Nghymru. Yr hyn sy’n destun pryder arbennig yw'r swm—£1 biliwn—a hefyd bod arian ychwanegol wedi cael ei ddarparu ar gyfer iechyd ac addysg, meysydd y darperir ar eu cyfer trwy fformiwla Barnett fel rheol. Pam, er enghraifft, mae pwysau iechyd yng Ngogledd Iwerddon ac nid yng Nghymru, fel y mae Llywodraeth y DU yn ei weld—bydd yn rhaid i ni gael esboniad o’r rheswm am hynny. Nid yw’n wir ychwaith y gellir gwneud cymhariaeth o ran cytundebau dinas. Mae hyn yn £1 biliwn dros ddwy flynedd; mae cytundebau dinas yng Nghymru yn darparu rhywbeth fel £60 miliwn y flwyddyn, neu £120 miliwn dros yr un cyfnod. Nid yw ond yn iawn, o ystyried yr effaith ar gyllid Cymru, bod Aelodau yn y Siambr hon yn cael cyfle i fynegi barn, ac i fynegi eu pryderon am y cytundeb a wnaed ddoe, ac felly cynigiaf y cynnig priodol yn ffurfiol o dan y Rheol Sefydlog i’r ddadl honno gael ei chynnal.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig am ddadl frys? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Felly, derbynnir y cynnig am ddadl frys yn unol â’r Rheol Sefydlog perthnasol.
Gan ein bod ni nawr wedi penderfynu y bydd y ddadl yn cael ei chynnal, yna mi fedraf i gadarnhau y bydd y ddadl yn cael ei chynnal yn hwyrach heddiw, yn dilyn y ddadl ar Gyfnod 4 o’r Bil Treth Gwarediadau Tirlenwi (Cymru).