Wel, ni ellir cael gwell darlun o law farw’r Llywodraeth na’r penderfyniad hwn heddiw. Mae'r cyferbyniad yn addysgiadol iawn rhwng yr hyn sy'n digwydd awr o daith o Gaerdydd ar hyd yr M4 gan James Dyson yn creu parc technoleg rhyngwladol, sydd yn mynd i gostio rhwng £2 biliwn a £3 biliwn, a’n methiant llwyr ni i allu bod yn llawforwyn i gyllid preifat ar gyfer yr hyn a fyddai fel arall wedi bod yn brosiect trawsnewidiol yng Nglyn Ebwy—sydd angen, dyn a ŵyr, bob help llaw posib. [Torri ar draws.] Gall yr Aelod dros Flaenau Gwent wneud pwyntiau pleidiol gwirion, ond nid wyf i’n credu y byddan nhw yn gwneud argraff dda ar ei etholwyr, sydd yn mynd i fod yn ddioddef yn sgil methiant dychymyg ei Lywodraeth ef ei hun heddiw.

Rwy’n sylwi na roddodd Ysgrifennydd y Cabinet ateb mewn gwirionedd i Adam Price funud yn ôl am gyhoeddiad y diwydrwydd dyladwy, ac rwy'n credu bod hyn yn gwbl hanfodol. A dweud y gwir, yn fy marn i, ym mhresenoldeb Cadeirydd y Pwyllgor Cyfrifon Cyhoeddus, mae bellach yn amlwg ei bod yn ddyletswydd arnom i gael yr ymchwiliad ehangaf o'r ffordd y mae’r stori ddigalon hon wedi datblygu yn ystod y chwe blynedd diwethaf. A oes disgwyl inni gredu bod confensiynau cyfrifyddu Llywodraeth ynghylch a yw rhywbeth yn cael ei dosbarthu yn wariant cyhoeddus neu breifat gan y Swyddfa Ystadegau Gwladol a'r Trysorlys wedi dod fel datguddiad llachar heddiw neu ddoe, a bod y Cabinet yn hollol anymwybodol o’r confensiynau hyn cyn hynny? Pam nad ydym ni wedi clywed y pwynt hwn ar unrhyw gam yn y ddwy flynedd ddiwethaf ers i’r prosiect hwn ddod yn bosibilrwydd ymarferol mewn termau gwleidyddol?

Mae strwythur ariannu'r prosiect hwn, er bod y niferoedd wedi newid, mewn egwyddor, wedi aros yr un fath o’r cychwyn cyntaf. Rydym yn gwybod nad yw'r Llywodraeth wedi cael cais erioed i roi unrhyw arian cyhoeddus ynddo ymlaen llaw; cais fu hwn bob amser am warant eilaidd wrth gefn o uwch ddyled y sector preifat, a fyddai'n crisialu yn unig mewn amgylchiadau pan fyddai’r safle wedi cael ei ddatblygu yn llawn. Felly, atebolrwydd y Llywodraeth fyddai ffigur blynyddol i ad-dalu'r uwch fuddsoddwyr pe byddai hyrwyddwyr Cylchdaith Cymru yn methu talu'r llog ar eu bondiau, gan ddechrau ar ei gynharaf yn 2024 a dod i ben yn 2057. Felly, mae disgwyl i ni gredu ei bod yn rhaid i ni gyfalafu'r gwariant hwn i gyd heddiw pan na fydd yn ddyledus tan 2024, a dim ond wedyn ar sail un mewn tri deg a thri—ar sail 3 y cant y flwyddyn— a fydd mewn gwirionedd yn dod allan o wariant y Llywodraeth a reolir yn flynyddol. Ac felly mae pam mae angen i hyn gael ei gyfalafu ar hyn o bryd ac yna chwalu’r prosiect cyfan yn fater y mae'n rhaid ei ystyried yn ddifrifol iawn, oherwydd, yn y fan hon, confensiynau cyfrifyddu yn hytrach na sylwedd y prosiect, yw’r gyllell y mae Ysgrifennydd y Cabinet wedi ei phlannu yng nghalon y prosiect. Nid eglurwyd y rheswm am hynny, oherwydd ei fod yn warant wrth gefn na fyddai o bosib byth galw amdano, oherwydd, pe byddai’r trac rasio yn cael ei adeiladu ac yn gallu talu llai na hanner y gost adeiladu i’r benthycwyr—yr hyn sy’n ddyledus iddynt dan eu contractau cyfredol—yna ni fyddai'r prosiect mewn perygl o gwbl, ac ni fyddai unrhyw beth yn dod i gyfrifon y Llywodraeth. Felly, ni allaf ddeall pam y dylai’r posibilrwydd hwn—y bydd galw amdano o bosib rywbryd yn y dyfodol, ond ar y sail gyfyngedig honno’n unig—nawr gael ei ystyried yn un swm mawr a allai fod yn ddyledus ar unwaith, oherwydd ni fydd hynny byth yn digwydd.

Felly, yr hyn yr wyf yn dymuno ei wybod yw pam nad yw'r mater hwn wedi cael sylw hyd yma gan Lywodraeth Cymru a'r Trysorlys neu'r Swyddfa Ystadegau Gwladol, a pham mae pobl Glynebwy, yn bennaf oll, wedi cael eu camarwain tan y cyfnod hwn wedi’r etholiad cyffredinol.