7. 6. Datganiad: Diweddariad ar Wasanaeth Braenaru 111 y GIG yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:03 pm ar 4 Gorffennaf 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Labour 5:03, 4 Gorffennaf 2017

(Cyfieithwyd)

Diolch am y sylwadau a’r cwestiynau. Rwy'n falch bod cydnabyddiaeth o wasanaeth arloesol y mae’r Aelod yn cydnabod bod ei hetholwyr wedi gwneud sylwadau cadarnhaol amdano. Mae, wrth gwrs, yn wasanaeth arloesol sydd wedi’i leoli yn ardal ABM, a Sir Gaerfyrddin yn dechrau’n ddiweddarach, felly arloesi gwirioneddol sy’n dechrau yn y de-orllewin a chanol gorllewin Cymru. Yr her bob tro yw deall yr hyn y mae angen ei wneud cyn dechrau’r broses o gyflwyno mewn gwirionedd, ac roedd yn rhaid i ni wneud newidiadau. Os byddem yn syml wedi ceisio gweithredu'r system gyda'r hen system gofal sylfaenol y tu allan i oriau, Galw Iechyd Cymru, ni fyddai wedi gweithio. Mae angen i ni gael cefnogaeth clinigwyr, felly mewn gwirionedd mae’n rhaid i ryw ymdrech fynd i mewn i hynny. Dylai fod yn hawdd, os ydym am gyflwyno'r gwasanaeth yn ehangach, cael y math yna o gefnogaeth yn sgil gwasanaeth braenaru llwyddiannus, ond mae heriau eithaf sylweddol cyn hynny. Mae angen i ni ddeall, o safbwynt ariannu a recriwtio, sut i roi rhagor o bobl yn y canolfannau cyswllt clinigol, i sicrhau ein bod yn dysgu gwersi o'r sgriptiau a roddir i bobl eu defnyddio ac arwain pobl wrth ddefnyddio'r gwasanaeth, a sicrhau ein bod yn deall bod gennym gefnogaeth wirioneddol gan bobl o bob rhan o’r system iechyd a gofal, os ydym am gyflwyno hyn yn genedlaethol.

Ni fyddai'r cyflwyno yn digwydd ar un adeg benodol drwy wthio swîts, rwy’n credu, i fynd ledled y wlad wedyn ar un pwynt mewn amser. Rwy'n credu y byddai hynny’n ffôl, a byddem mewn perygl o geisio cyflawni'r hyn sy’n edrych fel arloesedd a gwelliant i’r gwasanaeth a’i danseilio trwy fynd ar y trywydd hwnnw. Felly, mae’n rhaid cael cyflwyniad priodol a threfnus. Dyna pam y nodais yn fy natganiad fy mod i wedi gofyn i fwrdd y rhaglen ddod yn ôl ataf gyda chynllun cadarn ar sail gwerthusiad i ddeall y dewisiadau sydd ar gael i ni. Bydd angen i mi roi gwybod i'r Aelodau yn yr hydref ar ôl i mi gael y cyngor hwnnw pan fyddaf yn gallu dangos y llwybr a fydd yn cael ei gymryd i gyflwyno'r gwasanaeth hwn yn ehangach.

Y pwynt arall nad wyf wedi ei ateb yw eich pwynt ynglŷn â thelefeddygaeth. Credaf fod gan bob rhan o delefeddygaeth botensial enfawr ledled Cymru, nid fideo-gynadledda yn unig, ac nid dim ond i Gymru wledig, mewn gwirionedd, i wella ansawdd y gofal, ac yn enwedig ansawdd y profiad i gleifion unigol. Rydym yn gweld hyn mewn rhai rhannau o'n system eisoes—yng ngofal y llygad, er enghraifft, gan drosglwyddo delweddau mewn ffordd sy’n wirioneddol gadarnhaol i gleifion ac yn dda i’r gwasanaeth, ond gan hefyd gyflawni gwell effeithlonrwydd i ddinasyddion sy’n defnyddio’r gwasanaeth, yn ogystal â'r staff oddi mewn iddo. Felly, mae potensial gwirioneddol, nid yn y maes hwn yn unig, ond ar draws ein system iechyd a gofal gyfan ac mae angen gwneud hynny ar sail fwy cyson a thaer.