Part of the debate – Senedd Cymru am 5:21 pm ar 4 Gorffennaf 2017.
Rwy’n croesawu’r ddadl hon ac rwy’n croesawu, yn gyffredinol, awydd y Llywodraeth i brofi’r ddarpariaeth hon. I gyfeirio at un o'r gwelliannau, nid wyf erioed wedi deall yr ymadrodd hwn, ‘Nid ydym o blaid newid er mwyn newid.’ Hynny yw, yn yr ystyr sylfaenol iawn, nid wyf yn credu y byddai neb o blaid hynny, ond, mewn gwirionedd, newid er mwyn newid cymdeithasol, newid y gyfundrefn drethu at ddiben, byddwn yn gobeithio y byddai pob un ohonom yn tanysgrifio i hynny hefyd. Mae rhyw awgrym o ryw fath o synnwyr o syrthni, weithiau—ceidwadaeth gynhenid yn y ddadl yn erbyn newid er mwyn newid. [Torri ar draws.] Edrychwch, hyd yn oed ym maes trethiant, mae newidiadau’n gyson. Pan gyflwynwyd TAW am y tro cyntaf—8 y cant ydoedd? Mae bellach wedi codi, wrth gwrs, i 20 y cant. Roedd treth gorfforaeth yn 52 y cant ychydig ddegawdau yn ôl ac, wrth gwrs, mae’n mynd i ddisgyn hyd yn oed ymhellach i 17 y cant. Felly, edrychwch, mae newid yn gyson, hyd yn oed ym maes trethi. Rwy'n arbrofwr. Mewn byd sy'n newid, ym mhob ystyr, mae’n rhaid inni chwilio am ysgogwyr newydd bob amser, ar gyfer ymatebion polisi newydd, ac mae’n rhaid i drethi fod yn rhan o hynny. Felly, rwy’n croesawu’r ymagwedd gadarnhaol hon at archwilio cyfleoedd newydd.
O ran yr ymgeiswyr posibl ar gyfer y prawf cyntaf hwnnw, bydd gan bob un ohonom ein dewisiadau. Rwy'n meddwl bod Gerry Holtham a Tegid Roberts ac eraill wedi gwneud achos da iawn, iawn—hyd yn oed yn seiliedig ar y meini prawf manwl a nododd Ysgrifennydd y Cabinet, yn wir. Mae gennym dwll enfawr yn ein cyllid cyhoeddus, ac rydym yn sylweddoli hynny, oherwydd y newid demograffig ac ati, a'r cynnydd mewn costau gofal dibreswyl sydd ar y ffordd. Mae angen inni ddod o hyd i ffordd o ymdrin â hynny, ac ni fyddwn yn gallu gwneud hynny o fewn cyfyngiadau’r bloc Barnett presennol. Felly, rwy’n meddwl bod Gerry Holtham wedi—[Torri ar draws.] Rwy'n sicr yn hapus i ildio.