8. 7. Dadl: Ystyried yr Achos dros Drethi Newydd yng Nghymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:25 pm ar 4 Gorffennaf 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Adam Price Adam Price Plaid Cymru 5:25, 4 Gorffennaf 2017

(Cyfieithwyd)

Ond i droi’r ddadl ar ei phen, os yw’r ffigurau y mae Gerry Holtham wedi eu cynhyrchu i ategu ei achos—wyddoch chi, y cynnydd 67 y cant sydd ar y ffordd yn y tymor byr mewn costau gofal dibreswyl—byddai’n ddiofal, wrth gwrs, i beidio â dod o hyd i ffordd o gyllido gofal o’r safon yr hoffem, mewn cymdeithas weddus, ei ddarparu. Rwy'n meddwl ei fod yn gynnig diddorol iawn, iawn. Wrth gwrs, mae’n seiliedig ar draddodiad Ewropeaidd o yswiriant cymdeithasol; mae'n addasu hynny i’r achos penodol hwn, a rhai enghreifftiau arloesol o ecwiti rhyng-genhedlaeth o ran graddfa symudol, o ran lefel yr arian, a hyd yn oed awgrym o wobr loteri unwaith y flwyddyn, efallai, i felysu’r bilsen. Yn sicr, dyna’r math o enghraifft, rwy’n meddwl, o—ie, cynnig creadigol ac arloesol, ond mae wir yn mynd at wraidd un o'r problemau allweddol yr ydym yn eu hwynebu—ymysg eraill—rwy’n meddwl, ym maes datblygu economaidd. Rwy'n meddwl mai Sefydliad Bevan a awgrymodd edrych ar gredydau treth arloesi. Mae'r Gwyddelod wedi ymateb i gynigion yr OECD o ran gwahaniaethu trethiant busnes i annog buddsoddiad mewn asedau diriaethol fel ymchwil a datblygu—creu cyfradd treth gorfforaeth wahanol, a elwir yn flwch datblygu gwybodaeth, o 6.25 y cant, rwy’n meddwl, ar gyfer gweithgareddau ymchwil a datblygu, yn unig, gan gwmnïau. Felly, mae cynigion diddorol i’w cael. Mae’r Ysgrifennydd Cabinet eisoes wedi cyfeirio at adolygiad eang o drethi sy'n gysylltiedig ag eiddo, a hynny yn y maes personol o ran y dreth gyngor, a hefyd o ran trethi busnes—mae hynny’n agor dadl arall am drethu gwerth tir sydd wedi bod o gwmpas ers dros 120 mlynedd, ac rwy'n siŵr y bydd Aelodau eraill yn edrych ymlaen at ymuno â’r ddadl honno maes o law.