Part of 1. 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 1:58 pm ar 5 Gorffennaf 2017.
Wel, Cadeirydd, ceir gweithdrefnau sydd—yn gwbl briodol—yn rheoli’r ffordd y gall Gweinidogion Cymru ymyrryd pan fydd pethau’n mynd o chwith mewn llywodraeth leol. Mae hynny’n aml yn dibynnu ar gyngor gan y rheoleiddwyr, gan gynnwys Swyddfa Archwilio Cymru, a lle rydym wedi gorfod ymyrryd, lle bu methiant mewn adrannau addysg neu fethiant mewn adrannau gwasanaethau cymdeithasol, credaf fod y protocolau hynny a’r ffyrdd hynny o wneud pethau wedi bod yn effeithiol ar y cyfan. Maent wedi ein galluogi i nodi’r mannau lle mae angen ymyrraeth, ac yn bwysig iawn, maent yn cynnwys llwybr allan o ymyrraeth hefyd. Felly, lle y gall awdurdodau lleol ddangos eu bod wedi datrys y problemau a nodwyd, gallwn gamu’n ôl a’u galluogi i barhau â’r cyfrifoldebau hynny, ac rydym yn gweld hynny’n digwydd yn llwyddiannus ar lefel gwasanaethau unigol. Ac yn achos Ynys Môn, yn achos y cyngor yn ei gyfanrwydd, adferiad llwyddiannus gan yr awdurdod lleol hwnnw. Yr hyn a ddywedwn wrth Gareth Bennett yw y credaf ei bod yn bwysig iawn dysgu gwersi o hynny, a lle mae gennym enghreifftiau eraill lle’r ymddengys bod prosesau’n parhau am ormod o amser a lle mae’n anodd cyrraedd penderfyniad, yna mae angen inni edrych yn ôl ar hynny a gweld a oes angen tynhau’r prosesau hynny, lle maent yn dibynnu ar allu Llywodraeth Cymru i ymyrryd, er mwyn sicrhau bod yr amgylchiadau hynny’n glir ac na ellir eu hosgoi.