Part of the debate – Senedd Cymru am 3:05 pm ar 5 Gorffennaf 2017.
Diolch, Llywydd. Hoffwn longyfarch Bethan ar gael ei dewis i gyflwyno cynnig deddfwriaethol a hoffwn gynnig fy nghefnogaeth i’w chynigion. Yng Nghymru, mae miloedd o bobl ifanc o dan 16 oed yn gofalu am berthnasau heb fawr o gefnogaeth os o gwbl gan eu hysgol neu awdurdodau iechyd. Mae deddfwriaeth Bethan yn cydnabod yr effaith y gall cyfrifoldebau gofalu ei chael ar addysg gofalwr ifanc ac rwy’n llwyr gefnogi ei hymdrechion i sicrhau bod gwasanaethau addysg yn ddigon hyblyg i sicrhau cymaint o gyfleoedd addysg â phosibl i ofalwyr ifanc wrth gefnogi eu cyfrifoldebau gofalu.
Mae ymchwil gan Ymddiriedolaeth y Gofalwyr yn dangos bod gofalwyr ifanc yn colli, ar gyfartaledd, chwarter y flwyddyn ysgol. Felly, nid yw’n syndod bod gofalwyr ifanc yn cael cyfraddau cyrhaeddiad llawer is ar lefel TGAU. Trwy annog ysgolion ac awdurdodau addysg i gydnabod y pwysau amser sy’n wynebu gofalwyr ifanc, gallwn sicrhau eu bod yn cael y gefnogaeth addysgol angenrheidiol a’u bod yn cael eu caniatáu i gyflawni eu potensial. Mae cyngor gofalwyr ifanc Ymddiriedolaeth y Gofalwyr wedi canfod bod diffyg cefnogaeth yn yr ysgol yn effeithio ar iechyd meddwl y gofalwr ifanc. Mae’r bobl ifanc anhygoel hyn yn aberthu cymaint i ofalu am anwyliaid a’r peth lleiaf un y gallwn ei wneud yw sicrhau nad ydynt yn wynebu rhwystrau ychwanegol.
Byddaf yn cefnogi’r ddeddfwriaeth hon ac rwy’n annog yr Aelodau i ychwanegu eu cefnogaeth i’r ddeddfwriaeth bwysig hon. Bydd tri o bob pump ohonom yn dod yn ofalwyr ar ryw adeg yn ein bywydau ac mae gofalwyr di-dâl yn arbed biliynau o bunnoedd i’r GIG bob blwyddyn. Gadewch i ni wneud popeth yn ein gallu i’w gwneud yn haws i ofalwyr—yn yr achos hwn, gofalwyr ifanc—barhau i wneud yr hyn y maent yn ei wneud. Diolch. Diolch yn fawr.