Part of the debate – Senedd Cymru am 6:25 pm ar 11 Gorffennaf 2017.
Diolch yn fawr iawn am hynny, Llyr. O ran y materion llywodraethu, cyfeiriaf at hynny yn gyntaf. Rwy’n sylweddoli fy mod wedi crybwyll nifer fawr o fyrddau ac ati, ond byddwn yn rhoi rhyw fath o ddarlun i’r Aelodau o'r hyn yr ydym yn ei siarad amdano, ac fe welwch ei bod mewn gwirionedd yn llawer symlach. Oherwydd yr hyn yr ydym yn siarad amdano mewn gwirionedd yw bwrdd unigol ar draws y Llywodraeth ar gyfer y rhaglenni cyflogadwyedd, gyda bwrdd gweinidogol i gyd-fynd â hynny, a’r bwrdd cyflogaeth a sgiliau Cymru allanol yn gyfeirnod allanol, ac yna bydd gennym gynllun ymgysylltu ar gyfer y rhanddeiliaid. Felly, mewn gwirionedd, mae hwn yn fframwaith symlach, a dweud y gwir, er y ceir nifer dirifedi o fyrddau ac yn y blaen, rwy’n cytuno’n hollol. Felly, byddwn yn mynegi hynny. Nid yw'r datganiad yn dweud hyn, ond byddaf i, er eglurder, yn dweud y bydd bwrdd cyflogaeth a sgiliau Cymru yn adrodd i Gyngor Datblygu'r Economi, er mwyn i chi gwblhau’r cylch cyfrifoldeb.
O ran y cyflwyno, felly, hwnnw yw’r strwythur llywodraethu. Dyna sut y byddwn yn ei ddal i gyfrif. Rydym wedi gwneud hynny ar draws y Llywodraeth yn fwriadol. Caiff ei gyflwyno fel y mae’n cael ei gyflwyno ar hyn o bryd, ond gyda phobl yn adrodd trwy strwythur ar draws y Llywodraeth. Pwrpas y grŵp swyddogion yw edrych ar effaith, cyllideb, strwythur, pa raglenni sy’n gweithio a’r rhai nad ydynt yn gweithio, ac yn y blaen, a gwneud argymhellion yn unol â hynny i’r bwrdd gweinidogol ar draws y Llywodraeth ac i'r partneriaid allanol fel y bo hynny'n briodol.
Y syniad ynglŷn â hynny, mae’n amlwg, yw, os ydych chi’n ystyried y peth fel jig-so, rydym yn ystyried bod rhai o'r darnau yn gorgyffwrdd fwy na thebyg. Rydym o’r farn fod bylchau fwy na thebyg. Nid yw'r darlun mor glir ag yr hoffem iddo fod—os ydych yn dilyn fy nghyffelybiaeth hyd yn hyn. Y syniad mewn gwirionedd yw rhoi’r jig-so at ei gilydd mewn ffordd sy’n cydlynu’n well. Yna, ddim ond i gymysgu fy nhrosiadau, i unigolyn, yr hyn yr ydym yn chwilio amdano yw llwybr clir a chyson drwy’r daith. Felly, ni waeth o ble yr ydych yn cychwyn ar y llwybr, a bydd pobl yn amlwg yn cychwyn o fannau gwahanol iawn—felly, os ydych chi'n ifanc, byddwch yn cychwyn ar ddiwedd addysg orfodol; os ydych yn hŷn ac yn ailhyfforddi neu os ydych wedi bod allan o waith am beth amser, byddwch yn cychwyn mewn mannau gwahanol, ond, mewn gwirionedd, mae'r rhaglenni yn ffurfio llwybr cydlynol. Felly, er enghraifft, os bydd cydweithwyr yn adran Rebecca Evans fy nghydweithwraig yn ceisio rhoi cymorth i rywun sy'n camddefnyddio sylweddau neu rywun â phroblemau afiechyd sy'n atal eu cyflogaeth, pan gaiff y problemau hynny eu datrys neu ar y ffordd i’w datrys, byddant yn cael eu trosglwyddo’n briodol i'r rhan nesaf o’u taith, yn hytrach na chwblhau hynny ac yna chwilio ar eu liwt eu hunain am rywbeth arall i fynd ymlaen ato.
Felly dyna—. Felly, rwy'n arwain yn raddol at y rheswm pam ei bod yn cymryd cymaint o amser, gan fod y pethau hyn yn hawdd eu dweud ond mewn gwirionedd yn gymhleth iawn eu cyflawni. Rydym hefyd yn darparu’r rhaglenni hyn drwy nifer o bartneriaid eraill fel awdurdodau lleol a sefydliadau trydydd sector ac yn y blaen, a'r syniad yw eu corlannu’n sefydliad di-dor. Rydym yn dechrau gyda rhaglenni Llywodraeth Cymru a gaiff eu hariannu’n uniongyrchol yn gyntaf, a symud ymlaen wedi hynny. Mae cydweithwyr wedi bod o gymorth mawr o gwmpas bwrdd y Cabinet yn helpu gyda hynny.
Yna, yr hyn yr ydym yn ei ystyried hefyd yw rhedeg y rhaglenni a ariennir gan Gronfa Gymdeithasol Ewrop a’r rhai a ariennir gan Gronfa Datblygu Rhanbarthol hyd eu cyflawni. Rydym wedi gweithio'n galed iawn gyda Swyddfa Cyllid Ewropeaidd Cymru i ehangu ymylon y rhaglenni hynny. Serch hynny mae llinellau llym y mae'n rhaid i chi weithredu oddi mewn iddyn nhw. Felly, y weledigaeth derfynol, os mynnwch chi, yw y bydd gan unigolyn sy’n gofyn am gymorth neu fusnes sy'n gofyn am gymorth yr un porth i fynd ato—y porth sgiliau ar gyfer unigolion neu fusnesau—ac ni fydd gwifrau’r system y tu ôl i hynny’n weledig i'r rhai hynny. Yn syml, byddant yn cael y cymorth sydd ei angen arnyn nhw. Eto i gyd, rydym yn awyddus i wneud y gorau o'n cyllid Ewropeaidd, felly rydym am redeg y rhaglenni hynny hyd y byddant wedi’u cyflawni. Ym mis Ebrill 2019 y daw’r cyllid hwnnw i ben. Nid yw hynny'n golygu na fyddwn yn dechrau integreiddio rhaglenni ar hyd y daith, ond bydd y cyflawniad terfynol i’w weld yn lansiad llawn y rhaglen newydd. Er hynny, bydd cyllid pontio rhwng nawr a hynny er mwyn sicrhau nad yw pobl yn syrthio trwy’r bylchau. Felly, mae’n rhyw fath o gychwyn tameidiog, a dyna pam yr wyf i’n dweud y byddwn ni yn dod â chynllun cyflenwi gwirioneddol yn ei ôl yn yr hydref fel y gall yr Aelodau weld y llinell amser sy'n gysylltiedig â hynny, gan fy mod yn sylweddoli mai peth eithaf cymhleth yw hynny.
Rwy'n credu mai’r peth olaf y gwnaethoch chi ei drafod oedd yr union fater hwn ynglŷn ag alinio’r sgiliau. Fel y dywedais wrth Mohammad Asghar, mae hynny’n canolbwyntio i raddau helaeth ar ein strategaeth ar gyfer sgiliau ranbarthol—sef cymorth rhanbarthol i fusnesau a chymorth rhanbarthol i gael y sgiliau sydd eu hangen arnynt. Felly, rydym yn disgwyl i gyflogwyr gyfrannu at hynny a gwneud yr anghenion hynny yn dryloyw. Ac eto, os ydych yn ymwybodol o enghreifftiau penodol lle y credwch chi nad yw hynny'n digwydd, byddwn yn ddiolchgar iawn i gael gwybod am y peth.