Part of the debate – Senedd Cymru am 2:42 pm ar 18 Gorffennaf 2017.
Mae ei sylwadau yn eithaf cywir. Nid wyf yn gallu esbonio’r rhesymeg, ond yn sicr mae'n iawn i ddweud nad oes—. Er gwaethaf yr hyn a ddywedwyd yn gyhoeddus, nid oes mewn gwirionedd unrhyw beth yn ysgrifenedig yn y Bil sy'n awgrymu sail dros dro am yr hyn y maent yn ei gynnig, ac mae hynny, wrth gwrs, yn destun pryder mawr i ni. Bydd Llywodraeth y DU yn dadlau nad yw hyn yn cyfyngu ar ein rhyddid i weithredu mwy nag sy'n wir heddiw—yr unig beth a wna yw disodli pwerau'r Undeb Ewropeaidd a'r Comisiwn Ewropeaidd gan y rhai sydd i gael eu harfer gan Senedd y DU a gwasanaeth sifil y DU. Ond mae fframweithiau UE yn cael eu datblygu ar sail cynigion gan y Comisiwn Ewropeaidd nad yw’n greadur un Llywodraeth, yn aml ar ôl trafodaethau dwys rhwng 28 aelod-wladwriaeth a Senedd Ewrop, ac maent yn cael eu goruchwylio’n annibynnol gan y Comisiwn Ewropeaidd a’r Llys Cyfiawnder Ewropeaidd. Ar ben hynny, ar hyn o bryd, mewn trafodaethau yn yr UE am, er enghraifft, ddyfodol y polisi amaethyddol cyffredin, rydym yn siŵr o gael swyddogaeth, trwy femorandwm dealltwriaeth, wrth lunio safbwynt y DU sy'n adlewyrchu anghenion pob rhan o’r DU, nid dim ond Lloegr.
Yn awr, wrth gwrs, ar ôl gwrthod yn lân â gwrando ar y negeseuon cyson iawn—ni all neb honni bod hyn yn annisgwyl—gennyf i, Mark Drakeford, a swyddogion, am natur gyfan gwbl annerbyniol unrhyw gynigion fel y rhai y maent wedi eu gwneud yn awr yn y Bil, ymddengys fod Llywodraeth y DU bellach yn newid ei meddwl. Wrth gwrs, rwy’n croesawu hynny, ond maddeuwch imi os wyf yn gwneud hynny yn ofalus yn unig. Dywedwyd wrthym mai dim ond mesur dros dro yw’r rhewi, er nad oes dim byd yn y Bil sy'n rhoi unrhyw hyder i ni y gellid dibynnu ar hyn. Dywedwyd wrthym mai bwriad y cynigion yw darparu ffenestr i feithrin ymddiriedaeth a rhoi lle ar gyfer trafodaethau i ddod i gytundebau ar y fframweithiau sydd eu hangen ar ôl i ni adael yr UE a beth y dylent ei gynnwys. A dywedwyd wrthym fod y Gweinidogion yn awyddus i ddechrau’r trafodaethau hyn ar frys. Nawr, dydw i ddim yn siŵr iawn sut mae dal gwn i ben rhywun a dweud nad ydych yn bwriadu tanio yn mynd i feithrin ymddiriedaeth. Ac os yw Llywodraeth y DU o ddifrif ynglŷn â dechrau trafodaethau ar fframweithiau, ni allaf ddeall pam nad ydynt wedi gwneud dim am y peth yn y chwe mis diwethaf ers i ni wneud y cynnig hwn yn ein Papur Gwyn, 'Sicrhau Dyfodol Cymru’—Papur Gwyn, a gynhyrchwyd, wrth gwrs, ar y cyd â Phlaid Cymru.