Part of 3. 2. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd, Llesiant a Chwaraeon – Senedd Cymru am 2:44 pm ar 19 Gorffennaf 2017.
Diolch i’r Aelod am y cwestiwn. Yn yr ystyr gyffredinol, ynglŷn ag adolygiad dros dro a’r gallu i feddwl a ydym yn cyflawni newid ac yn gwneud yn siŵr ei fod yn mynd, yn fras, i’r cyfeiriad cywir, dyna pam fod yna gydweithrediaeth y GIG, sy’n dod â phrif weithredwyr at ei gilydd i drafod ac adolygu tystiolaeth ar gyfer newidiadau a gaiff eu hargymell. Dyna pam fod gennym gynlluniau tymor canolig integredig i geisio sefydlu’r cyfeiriad teithio ar gyfer pob bwrdd iechyd—i gael cynllun, wrth symud ymlaen, ar gyfer y newidiadau sy’n cael eu hystyried a’u cyflwyno. Dyna pam fod gan fyrddau iechyd eu hunain [Anghlywadwy.] brosesau sy’n cynhyrchu buddsoddiad cyfalaf hefyd. Mae’n rhaid cael achos busnes, yna ceir bwrdd buddsoddi sy’n edrych ar geisiadau cyfalaf Cymru gyfan, felly, lle y caiff cyfalaf ei ddefnyddio i geisio ailgynllunio gwasanaeth.
Ceir gwahanol haenau o drosolwg mewn perthynas â rhai o’r cynlluniau a’r heriau sy’n gysylltiedig â diwygio gwasanaethau. Yn y maes penodol rydych yn sôn amdano mewn perthynas â phlant a phobl ifanc, ni fyddwn mor besimistaidd ynglŷn â’r angen am ailwampiad llwyr. Ceir heriau mewn gwahanol rannau o’r wlad, o wahanol faint, ond mae hynny’n rhan o’r rheswm—wrth gydnabod, os mynnwch, fod y pwysau wedi cynyddu’n sylweddol yn y tymor byr—pam y gwnaethom y penderfyniadau i ddechrau ymarfer Law yn Llaw at Blant a Phobl Ifanc gyda’r GIG, gan weithio gyda’r trydydd sector, gweithio gyda phartneriaid statudol, ac yn wir, gyda phobl ifanc eu hunain yn cael rhan ynddo, ac mae wedyn yn ymwneud â darparu model gwasanaeth y maent yn ei argymell. Dyna pam rydym wedi buddsoddi’r symiau ychwanegol o arian hefyd. Rydym yn gweld amseroedd aros yn gostwng yn y maes gwasanaeth penodol hwn, ac rydym yn gweld mynediad cyflymach at therapïau, wedi’i gefnogi, wrth gwrs, gan safonau llymach ar amseroedd aros yn y maes hwn. Ond nid yw hon yn sefyllfa lle y dylai unrhyw un ohonom ddweud yn awr fod gennym yr ateb perffaith.
Mae’r cynnydd rydym wedi’i wneud yn gynnydd go iawn. Y gwir amdani yw ei bod hefyd yn wir fod yna ormod o blant a phobl ifanc a’u teuluoedd yn aros yn rhy hir o hyd, ac mae’n broses barhaus o adolygu ein sefyllfa a’r hyn sydd angen i ni ei wneud nesaf, ac mae hynny eisoes yn sicrhau newid trawsffurfiol yn ein gwasanaeth. Ond nid yw’n ymwneud yn unig â’r pen arbenigol; mae’n ymwneud â’r gwasanaethau ehangach sy’n gofalu am deuluoedd, ac rydych yn iawn i ddweud ei fod yn ymwneud â chysondeb y gallu i wneud hynny. Dyna pam fod myfyrio, cael mecanwaith cenedlaethol yn ogystal â mecanwaith lleol i wneud hynny, yn wirioneddol bwysig, a dyna pam hefyd ein bod o ddifrif ynglŷn â’r trydydd sector a lleisiau plant a phobl ifanc eu hunain wrth ddylunio a darparu ein gwasanaethau.