Diolch, Gadeirydd. Mae’n fraint cael cynnig y cynnig heddiw a chyflwyno’r cyfle hwn i’r Cynulliad Cenedlaethol drafod ein hadroddiad ar ddyfodol polisi rhanbarthol—beth nesaf i Gymru. Cyn i mi ddechrau trafod yr adroddiad, hoffwn fynegi ein diolch i’r tystion a ddaeth i’r pwyllgor, i’r tîm clercio a ddarparodd y cymorth ardderchog, yn enwedig Nia Moss, ein cyswllt â’r UE wrth gwrs, ac sy’n sail i bopeth a wnawn ar hyn o bryd, ond hefyd i’r Aelodau am eu cyfraniadau drwy gydol y broses o lunio’r adroddiad.

Yn dilyn penderfyniad y refferendwm i adael yr UE, y cytunwyd arno ar 23 Mehefin 2016, cafodd y Pwyllgor Materion Allanol a Deddfwriaeth Ychwanegol y dasg gan y Cynulliad hwn o archwilio’r goblygiadau i Gymru yn sgil ymadawiad y DU â’r Undeb Ewropeaidd, a chraffu ar gamau gweithredu Llywodraeth Cymru fel y gall y Cynulliad fod yn sicr fod buddiannau Cymru yn cael eu diogelu yn ystod y broses o adael. O ystyried bod Cymru’n cael £370 miliwn o gronfeydd strwythurol a chronfeydd buddsoddi Ewropeaidd bob blwyddyn at ddibenion datblygu economaidd rhanbarthol, roedd yn amlwg i ni’n fuan y byddai angen i ni edrych ar y materion hyn yn fwy manwl. A chan ein bod yn sôn am bolisi rhanbarthol, mae’n bwysig cofio, er bod yr adroddiad yn tynnu sylw at bolisi rhanbarthol, ni ellir ei gyflawni heb fod cyllid ar gael i’w gefnogi. Gallai colli mynediad at y cronfeydd hyn arwain at dwll du ariannol, o bosibl, i nifer o fuddsoddiadau mewn meysydd megis sgiliau a phrentisiaethau, cydweithio ar ymchwil a rhagoriaeth, seilwaith ac arloesedd. Yn wir, rydym yn debygol o golli mwy o arian nag unrhyw wlad arall yn y DU os na cheir arian yn lle’r cronfeydd strwythurol Ewropeaidd.

Canfu ein hymchwiliad fod dyraniad cyllid Cymru o’r UE fesul y pen yn 458 y cant o gyfartaledd y DU. Y nesaf wedyn oedd Gogledd Iwerddon, ar 197 y cant, ymhell y tu ôl i anghenion Cymru. Mae’r egwyddorion sy’n sail i’r system bresennol o gymorth gan yr UE i aelod-wladwriaethau yn seiliedig ar degwch ac angen. Mae rhanbarthau sydd â chynnyrch domestig gros y pen o lai na 75 y cant o gyfartaledd yr UE yn gymwys ar gyfer y lefel uchaf o gymorth. Ac mae dwy ardal yn y DU yn cyrraedd hynny—un yw Cernyw ac Ynysoedd Scilly, y llall yw gorllewin Cymru a’r Cymoedd. Cadeirydd, mae ein hadroddiad yn gwneud cyfanswm o 17 o argymhellion, ac rydym yn falch iawn fod Ysgrifennydd y Cabinet wedi ymateb yn gadarnhaol ac yn fanwl iddynt. Y prynhawn yma, byddaf yn ymdrin â rhai o’r argymhellion ac ymateb Ysgrifennydd y Cabinet yn fanylach, er bod pob un o’r argymhellion hynny’n bwysig ar gyfer cyllido ein cymunedau yn y dyfodol.