Part of 3. 3. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:12 pm ar 4 Hydref 2017.
Yn amlwg, mae hwn yn newyddion drwg, yn enwedig gan ei bod yn fwy tebygol y daw cynhyrchiant i ben yno. Rwyf wedi clywed yn eich atebion heddiw ac i fod yn deg, yn ystod y chwe mis diwethaf, neu fwy na hynny hyd yn oed, fod Ford a’r diwydiant modurol yn wynebu newid cyflym a’u bod yn parhau i edrych am gyfleoedd uwch-dechnoleg eraill ar gyfer Pen-y-bont ar Ogwr. Rydym wedi clywed heddiw eich bod yn fodlon iawn â’r sgyrsiau gyda Ford ac ymdrechion i gasglu gwybodaeth o bob cwr o Ewrop a gweddill y byd—credaf fod cyflwyniadau cynharach wedi cyfeirio at hynny yma. Mae hyn i gyd yn galonogol iawn, ond nid oes gennyf deimlad cryf o ba bryd y byddai rhyw ymrwymiad penodol yn cael ei wneud gan Ford. Rwy’n deall mai Ford a ddylai ei wneud, yn hytrach na Llywodraeth Cymru. Ar ryw bwynt, a ydych yn rhoi pwysau ar Ford i ddweud, ‘A wnewch chi roi rhyw fath o ateb pendant inni erbyn rhyw ddyddiad penodol?’? Nid wyf yn awgrymu beth y dylai’r dyddiad hwnnw fod, ond mae angen dod â rhywfaint o sicrwydd i mewn i’r broses.
Yn ail, tybed a fyddech yn ddigon caredig i ateb cwestiwn na wnaethoch ei ateb gan Bethan Jenkins ynglŷn â’r gweithgor. Yn sicr, pan gysylltodd yr undebau â’r holl Aelodau Cynulliad perthnasol i ddweud bod y grŵp yn cael ei sefydlu, roedd yna deimlad y byddai ACau yn rhan o hynny, ac nid wyf yn siŵr a yw hynny’n wir. Nid wyf yn gwybod a oes unrhyw un yn y Siambr wedi mynd ar ei drywydd.
Ac yn drydydd, rwyf eisiau sôn eto ynglŷn â’r fargen ddinesig a’r ganolfan arloesi dur. Gwn fod hyn yn eithaf pell i ffwrdd, felly nid yw’r amseriad yn berffaith yma, ac yn amlwg, nid yw’r safle yn ardal y fargen ddinesig, ond mae ar garreg y drws, ac mae’n gyfleuster enfawr lle y mae cynhyrchu cynhyrchion modurol newydd gan ddefnyddio deunyddiau newydd, wedi’u datblygu drwy’r ganolfan wyddoniaeth o bosibl—mae’n gyfle na ellir ei anwybyddu. Fel rwy’n dweud, nid yw’r amseru’n wych o ran hynny, ond byddai colli arbenigedd y gweithlu hwn gyda hynny ar y gorwel yn ergyd ddifrifol, yn amlwg, i’r gweithwyr yr effeithir yn uniongyrchol ar eu teuluoedd—ac maent wedi cael eu trin yn wael iawn yn ystod y broses hon—ond hefyd i deuluoedd eraill hefyd sy’n rhan o economi y rhan hon o dde Cymru. Felly, er ein bod yn sôn am geir hybrid ac yn y blaen, gall deunyddiau newydd gynnig cyfleoedd modurol eraill. Diolch.