Fel grŵp Plaid Cymru, ein tuedd yw cefnogi ar hyn o bryd, ond, yn debyg i’r cafeatau a gynigiwyd gan David Melding, credaf ei bod yn bwysig i ni weld beth fydd yn digwydd yn ystod y pwyllgor ac i—[Torri ar draws.] Mae ffôn pawb yn canu heddiw. Jiw, jiw.

Yr hyn yr oeddwn i eisiau ei ddweud oedd y byddai'n rhaid inni edrych ar yr hyn sy'n digwydd yn y pwyllgor o ran y gwelliannau posib y gellid eu cyflwyno.

Hoffwn holi ymhellach ynglŷn â pha un a ydych chi’n fodlon bod yna ddigon o reolaethau ar waith i Lywodraeth Cymru o hyd o dan y newidiadau arfaethedig hyn. Rydych chi’n sôn am y ddogfen fframwaith rheoleiddio ar gyfer cymdeithasau tai sydd wedi'u cofrestru yng Nghymru, ond, er enghraifft, mae dangosydd perfformiad 2 o ran tenantiaid yn eithaf—. Wel, dim ond un paragraff bach ydyw, ac nid yw'n dweud sut y byddech chi'n dangos ymgysylltiad effeithiol â thenantiaid. Nid yw'n rhoi manylion ynghylch pa ffyrdd priodol sydd ar gael i ymgysylltu â thenantiaid, felly hoffwn wybod sut ydych chi’n bwriadu gwella swyddogaeth tenantiaid os mai dyna'r cyfrwng ar gyfer gwneud hynny ac os nad yw hynny trwy'r ddeddfwriaeth benodol hon.

Gan gyfeirio at y pwynt o ran cynghorwyr, rwy’n credu bod hynny oherwydd na fydd gan y cynghorwyr a fydd ar unrhyw fwrdd penodol, y bleidlais benderfynol ar y bwrdd penodol hwnnw. Roeddwn i’n meddwl tybed a allech chi ymchwilio i weld a fyddai’n bosibl i grwpiau tenantiaid neu denantiaid gael y swyddogaeth benodol honno, ac felly, efallai na fyddai’n rhaid i chi ei leihau oherwydd na fyddai tenantiaid yn cael eu hystyried yn wleidyddol. Y rheswm pam yr wyf yn credu bod yn rhaid i chi leihau nifer y cynghorwyr yw ei fod yn cael ei ystyried fel rheolaeth y Llywodraeth neu reolaeth wleidyddol. Pe byddai tenantiaid yn cyflawni’r swyddogaeth lefel uwch honno ar fyrddau cymdeithasau tai, a allech chi ei wneud yn y modd hwnnw? A allai hon fod yn ffordd wahanol o ystyried pethau? Nid wyf yn siŵr os ydych chi wedi gwneud yr ymchwil hwnnw. Rwyf ar hanner y memorandwm esboniadol, ond, yn amlwg, ddoe cawsom ni’r memorandwm ac mae gennym ni 134 o dudalennau i'w darllen, felly nid wyf wedi darllen y cyfan eto. Felly, efallai y gallwn ni drafod hynny ymhellach.

Fel y gwyddom, y broblem o ran i hyn fod yn gyhoeddus ar hyn o bryd, yw’r broblem benthyca. Felly, mae hwn yn bwynt ehangach ynghylch pa un a ydych chi wedi trafod gyda Llywodraeth y DU ynglŷn â chynyddu neu newid y cap ar fenthyca gan awdurdodau lleol, o ystyried y ffaith, pe byddai’n parhau yn gyhoeddus, y byddech chi'n benthyca o bwrs y wlad, ac mae gennych chi eisoes gynlluniau ar waith. Felly, a fyddech chi'n gallu apelio i Lywodraeth y DU i newid ei gwrthwynebiad hirsefydlog yn hyn o beth? Ac, os gallwch chi, yna byddaf yn eich llongyfarch.

A allwch chi roi sylw ar y cynnig i ddileu caniatâd gwaredu? Ym mha ffyrdd yr ydych chi'n bwriadu sicrhau y bydd y Gwasanaeth Ymgynghorol Cyfranogiad Tenantiaid yn cymryd rhan lawn yn yr ymgynghoriad ar y mater penodol hwnnw?

Pan fydd hyn yn mynd gerbron y pwyllgor, a gawn ni ofyn i’r SYG roi sylw ar unrhyw argymhellion posibl er mwyn ystyried unrhyw welliannau posibl naill ai gan y Llywodraeth neu gan Aelodau unigol o ran yr hyn y mae'r SYG yn ei ystyried sy’n dderbyniol? Hynny yw, ar hyn o bryd, mae'r SYG wedi dweud, y byddent yn fodlon â’r Bil presennol, ond, mewn gwleidyddiaeth, mae gan bobl syniadau gwahanol; mae'n debyg y bydd gwelliannau yn cael eu cyflwyno. Sut y byddwn ni’n gwybod yn ystod y broses honno bod y SYG yn hapus â hynny, oherwydd, wrth gwrs, rydych chi wedi cyflwyno Bil, ond dim ond wedi cael ymateb iddo fel y mae ar hyn o bryd? Pan ein bod wedi trafod hyn o'r blaen yn y pwyllgor addysg yn y Cynulliad blaenorol, pan wnaethom ailddosbarthu addysg bellach ac addysg uwch, fe gawsom gyfarfod briffio preifat gyda’r SYG, ond ni roddwyd unrhyw beth ar gofnod. Ond, mewn gwirionedd, rwy'n credu, mae’n rhaid inni fod mor agored ac atebol â phosibl—felly a all y SYG roi i'r pwyllgor sy’n ymdrin â'r mater y math hwnnw o hyblygrwydd a bod yn agored i drafod pa un a fyddai gwelliannau posibl yn ddibwrpas neu a fyddai modd iddyn nhw eu hystyried yn briodol.

Yn y pen draw, rydym ni’n awyddus i adeiladu mwy o dai cymdeithasol, ac os yw newid hyn yn golygu bod hynny'n digwydd, yna, wrth gwrs, rydym ni’n credu y byddwn yn gallu ei gefnogi. Ond rwy'n credu ei fod yn ymwneud â manylion yr hyn a gynigir a sut yr ydym yn sicrhau bod hawliau tenantiaid wrth wraidd hyn i gyd.