Part of 1. 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 1:38 pm ar 25 Hydref 2017.
Dirprwy Lywydd, gadewch i mi ddechrau drwy gytuno â’r pwynt a wnaeth Dawn Bowden wrth agor ei chwestiwn atodol. Mynychais gyfarfod yn gynnar heddiw gyda chymdeithasau tai, y trydydd sector, undebau credyd—pob un ohonynt yn mynegi pryderon gwirioneddol ynglŷn â’r effaith y mae’r newidiadau i gredyd cynhwysol eisoes yn ei chael mewn rhannau o Gymru. Mae rhai ohonom yn cofio’r adeg pan oedd gennym yr hyn a elwir yn system nawdd cymdeithasol, a’r hyn sydd gennym bellach yw gwrthwyneb hynny’n llwyr, system sy’n meithrin ansicrwydd ym mywydau’r bobl sydd leiaf abl i ymdopi â’r ansicrwydd hwnnw, a’r canlyniad yw bod costau’n cael eu creu ac yn cael eu dadleoli i rannau eraill o’r system. Mae Ymddiriedolaeth Trussell wedi nodi bod y defnydd o fanciau bwyd mewn ardaloedd lle y rhoddwyd credyd cynhwysol ar waith yn llawn wedi cynyddu mwy na dwywaith y gyfradd mewn rhannau eraill o’r DU lle nad yw wedi’i roi ar waith. Ond fe’i gwelwn hefyd drwy’r cynnydd mewn ôl-ddyledion, achosion o droi allan, yr effaith ar wasanaethau iechyd meddwl, ac yn y blaen. Gwn fod Aelodau wedi gofyn i mi yn y gorffennol ynglŷn â’r ffordd y gellir defnyddio cyllidebau Llywodraeth Cymru i warchod gwead cymdeithasol ein cymdeithas ar adeg pan fo cymaint o bwysau arno, a lle y mae angen i unigolion ddibynnu arno gymaint â hynny’n fwy. Ac mae’r pwyntiau a wnaeth Dawn Bowden ynglŷn â’r hyn y ceisiwn ei wneud ym maes tai, o ran cefnogi’r bobl â’r angen mwyaf, yn rhan o’n hymdrechion parhaus i geisio defnyddio’r cyllidebau sydd gennym i warchod y gwead cymdeithasol hwnnw, gan y gwyddom cymaint y mae ei angen yma yng Nghymru.