Part of 1. 1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru am 1:51 pm ar 25 Hydref 2017.
Mae’n ddrwg gennyf, Ysgrifennydd y Cabinet, ond nid wyf yn meddwl eich bod yn deall trafodion llywodraeth leol. Amser yw hwn sy’n cael ei neilltuo ar gyfer aelodau o’r cyhoedd a all ddod i graffu ar yr hyn y mae ganddynt ddiddordeb gwirioneddol ynddo. Nid y bwriad yw bod plaid wleidyddol, o unrhyw liw, yn bwydo cwestiynau i bobl wneud hynny fel y gallant sgorio pwyntiau gwleidyddol. Yn onest—ac mae’r ffaith eich bod yn chwerthin am hyn, credaf fod hynny’n gywilydd arnoch fel Ysgrifennydd y Cabinet, a ddylai fod, mewn gwirionedd, yn croesawu ac yn annog gwir ddemocratiaeth leol. Mae hyn yn ffolineb llwyr. Nawr, mae’n amlwg fod y Blaid Lafur yn ceisio camddefnyddio cyfarfodydd llawn y cyngor drwy wahodd gweision bach i ofyn cwestiynau wedi’u plannu. Gobeithiaf yn wir y byddwch o ddifrif ynglŷn â’r mater hwn. Ni ddylent fod yn defnyddio eu swyddfa a ariennir yn gyhoeddus er budd eu plaid, ac oni fuasech yn cytuno bod hyn, mewn gwirionedd, yn torri rheolau ymddygiad cynghorwyr ac y dylid cyfeirio’r mater at y pwyllgor safonau? Byddaf yn sicr yn edrych ar hynny. A wnewch chi ofyn i’ch cyd-Aelod, hyd yn oed y Prif Weinidog, os nad ydych chi’n barod i wneud hynny, ymchwilio i’r ymddygiad hwn? Ond a wnewch chi, o leiaf, gondemnio, mor gryf â phosibl, unrhyw gyngor yng Nghymru, neu unrhyw blaid wleidyddol sydd â chynghorwyr etholedig yng Nghymru, sy’n tanseilio prosesau craffu priodol yn y modd hwn?