7. 7. Dadl y Ceidwadwyr Cymreig: Treth Dwristiaeth

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:14 pm ar 25 Hydref 2017.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 5:14, 25 Hydref 2017

(Cyfieithwyd)

Wrth ddweud, Dirprwy Lywydd, fod treth dwristiaeth yn syniad sy’n werth ei ystyried o ddifrif, fe edrychwyd, wrth gwrs, ar dystiolaeth o rannau eraill o’r byd, a gwelsom felly fod trethi twristiaeth yn gweithredu mewn gwahanol ffyrdd ac ar wahanol lefelau. Gwelsom eu bod bron bob amser yn cael eu gwrthwynebu gan y diwydiant ei hun, ac yn rheolaidd, yn wir, nid yw’r rhagfynegiadau o ganlyniadau difrifol yn cael eu gwireddu. Edrychais ar yr hyn a ddywedodd pennaeth y sefydliad twristiaeth yn Barcelona wrth wrthwynebu camau i gyflwyno treth dwristiaeth, ar yr union adeg y cododd niferoedd ymwelwyr â Barcelona yn gryfach nag y gwnaethant erioed o’r blaen. Edrychais ar yr hyn a ddywedodd y sefydliad twristiaeth ym Majorca, yn union cyn i’r dreth brofi mor llwyddiannus fel eu bod yn bwriadu defnyddio rhagor arni hyd yn oed y flwyddyn nesaf.

Nid wyf yn dweud bod y ddadl wedi ei setlo mewn unrhyw ffordd. Roeddwn yn meddwl bod araith Angela Burns y prynhawn yma yn araith gwbl briodol i’w gwneud mewn dadl ynglŷn ag a yw treth yn syniad da ai peidio. Roeddwn yn meddwl bod y cwestiynau a ofynnodd yn gwestiynau hollol briodol, y math o gwestiynau y byddem am eu harchwilio, a rhai a ddylai gael eu hateb. Yr hyn rwy’n anghytuno â hi a’i phlaid yn ei gylch yw credu mai yn awr yw’r adeg y dylech geisio cau’r caead ar yr holl ddadl honno.

Fel arfer, rwy’n gwrando’n ofalus iawn ar yr hyn sydd gan yr Aelod dros Fynwy i’w ddweud. Rwy’n meddwl mai dau bwynt yn unig y gallaf eu cymryd o’i gyfraniad y prynhawn yma. Gwrthwynebai’r syniad o dreth dwristiaeth ar sail tegwch—hyn gan blaid sy’n cyflwyno’r dreth ystafell wely ym mhob rhan o Gymru. Mae pob Aelod ar y fainc honno’n barod i ddweud wrth bobl sy’n byw yn eu hetholaethau ei bod yn berffaith deg iddynt dalu £15 yr wythnos am wely yn eu cartref eu hunain, ond mae’n debyg ei bod yn gwbl warthus i awgrymu y gallai rhywun sy’n dod i briodas yn Sir Benfro dalu £1 y noson i aros yng Nghymru fel rhan o’r ymweliad hwnnw.

Yn hytrach, byddant yn cyrraedd pont Hafren sydd newydd ei rhyddhau, yn gwasgu’r brêc ac yn dweud, ‘Roeddwn yn mynd i fynd i briodas yn Sir Benfro, ond gan y bydd yn costio £1 rwy’n credu yr af i un yn Henffordd yn lle hynny.’ Hynny yw, mae’n hurt. Mae’n hollol hurt ac mae’n rhaid iddynt wybod hynny.

Ond nid yn unig eu bod yn poeni am degwch, ond maent yn poeni am y ffin. Gwyddom eu bod yn poeni am y ffin gan fod Torïaid bob amser wedi ystyried mai prif fantais Cymru yw ein bod yn rhad. Dyna oedd holl sail eu polisi economaidd yn y 1980au—[Torri ar draws.]