A gaf i hefyd longyfarch Dafydd Elis-Thomas ar ei benodiad fel Gweinidog? Fe hoffwn i hefyd ddiolch iddo am y datganiad a wnaeth ac am eglurder y penderfyniad i gadw Cadw yn rhan o'r Llywodraeth. Fodd bynnag, rwyf yn siomedig nad achubwyd ar y cyfle i archwilio beth yw ei ddiben a beth y mae wedi ei gyflawni o ran diogelu'r amgylchedd adeiledig hanesyddol.

Rhoddaf dwy enghraifft i chi o Ddwyrain Abertawe. Yn gyntaf, gwrthododd Cadw restru eglwys o'r bedwaredd ganrif ar bymtheg sy'n gysylltiedig â theulu'r Morrisiaid. Fodd bynnag, restrwyd eglwys o'r 1960au ar ystâd Portmead, er syndod mawr i'm hetholwyr. Nid yn unig y gwrthodwyd rhestru Plasty Maes-y-Gwernen, a oedd ar un adeg yn gartref i'r teulu tunplat enwog ac a gynhyrchodd ddau AS, ac y mae cyn-Brif Weinidog Prydain, Lloyd George, a'i deulu, wedi aros yno, ond mae ar fin cael ei ddymchwel. Mae Tŷ Danbert, adeilad anghyfannedd oedd yn gartref i fab perchennog tunplat, wedi'i restru. Yn olaf, yn fy marn i, mae'n well gan Cadw weld adeilad rhestredig yn dadfeilio yn hytrach na'i addasu—. Ond mae'n ymddangos, gyhyd â'i bod yn cynhyrchu mwy o incwm, yna nad yw'r uchod yn bwysig. Yr hyn nad wyf i'n gallu ei ddeall yw pam na ellir rhoi'r cyfrifoldeb dros adeiladau rhestredig i awdurdodau lleol, sy'n adnabod eu hardal.