Part of the debate – Senedd Cymru am 4:19 pm ar 22 Tachwedd 2017.
Rwy'n croesawu'r cyfle i siarad yn y ddadl hon y prynhawn yma, a chroesawaf y Gweinidog i'w swydd. Credaf mai hon yw'r ddadl gyntaf y bydd wedi cyfrannu ati ers mabwysiadu'r rôl honno. Ond mae hefyd yn gyfle da i dalu teyrnged i'r cyn-Weinidog, Carl Sargeant, a ysgwyddodd y cyfrifoldeb portffolio penodol hwn, rwy'n credu, ar ddau achlysur yn y Llywodraeth. Roedd yn gyfrifoldeb yr oedd yn falch iawn ohono ac yn amlwg, cafodd lawer o lwyddiant yn ogystal. Gallaf gofio sawl dadl a gyflwynwyd dros y blynyddoedd yr ymatebodd Carl iddynt. Mae'n braf gweld nifer o'r pwyntiau a gyflwynwyd yn y ddadl honno ar sail drawsbleidiol, megis gwell mynediad at ofal iechyd, gwelliannau mewn tai ac yn bwysig, trefniadau adrodd dilys i'r Cynulliad ar y mentrau y mae Llywodraeth Cymru yn eu datblygu i geisio gwneud pethau cymaint â hynny'n well i'n lluoedd arfog pan fyddant yn dychwelyd i fywyd sifil. Oherwydd mae'n bwysig ystyried bod Cymru, fel gwlad, gydag oddeutu 5 y cant o boblogaeth y Deyrnas Unedig, wedi darparu 10, 12 y cant o bersonél y lluoedd arfog yn hanesyddol ac yn ôl-troed y lluoedd arfog heddiw sy'n llawer llai, mae gennym ganran lawer mwy o hyd o bersonél o Gymru ym mhob agwedd ar y lluoedd arfog. Felly, mae'n bwysig, fel Senedd Cymru, ein bod yn gwylio beth y mae'r Llywodraeth yn ei wneud, nodi lle y gallai'r Llywodraeth fod yn gwneud pethau'n anghywir, eu canmol lle maent yn gwneud cynnydd, ac mae'r adroddiad hwn yn gwneud llawer i geisio cynnig map o'r ffordd ymlaen, gyda chyfres o argymhellion i geisio sicrhau'r gwelliannau hynny.