Part of the debate – Senedd Cymru am 5:58 pm ar 28 Tachwedd 2017.
Iawn. Wel, wyddoch chi, Mike, rwyf wedi dweud bod angen i ni adeiladu mwy o dai. Rwyf wedi dweud fy mod yn fodlon i gynghorau adeiladu tai nawr. Mewn gwirionedd, dywedais i hynny, rwy'n credu, cyn i gydweithwyr yn San Steffan, yn fy mhlaid i, gael eu hargyhoeddi o hyn. Mae angen inni adeiladu. Beth bynnag yw'r dulliau angenrheidiol neu'r cymorth a fyddai'n caniatáu inni wneud hynny, rwyf yn mynd i fod yn ymarferol iawn. Dyna'r cyfan y gallaf ei ddweud.
Felly, bydd yn parhau, yn bennaf, yn fater o gyflenwad. Mae'n rhaid imi ddweud, ar y mater hwnnw, yn sicr yn ystod bywyd y pumed Cynulliad, yn y dadleuon am dai a'r holl ymyraethau yr wyf i wedi gallu eu gwneud, rwyf i wedi herio'r amcanestyniadau ar gyfer tai yn gyson, wedi gofyn i'r Llywodraeth dderbyn yr amcanestyniad amgen y gwnaeth gomisiynu yr Athro Holmans i'w lunio, ac wedi gwthio a gwthio ar y mater hwn. Rydym yn gweld rhai arwyddion o newid erbyn hyn. Rwy'n sylwi bod y sector allan yn y fan yna ychydig yn fwy taer o ran nifer y cartrefi cymdeithasol a ddylai fod gennym, ac rwy'n credu bod hynny'n beth da. Mae angen i ni adeiladu llawer iawn mwy o gartrefi.
Ond rwyf i o'r farn, fel fy nghyd-Aelodau, fod y polisi hawl i brynu wedi bod yn un rhyddhaol a helaeth i nifer fawr iawn o bobl. Faint? Wel, cymerodd tua 150,000 y cyfle hwn. Mae wedi mynd yn llai poblogaidd oherwydd nad yw efallai mor ddeniadol nawr i faint bynnag o bobl sy'n dal i fod mewn tai cymdeithasol. O ystyried pris tai, byddwn yn gweld, mwy na thebyg, bod angen mwy o ddarpariaeth tai cymdeithasol beth bynnag, ond roedd yn bolisi anhygoel o lwyddiannus. Mae'n dal i fod yn bolisi poblogaidd, fel y gwelsom yn y dystiolaeth yn y Pwyllgor, ac o'r safbwyntiau a fynegwyd gan denantiaid a thystiolaeth o arolygon allan yn y fan yna. Rwy'n dweud hyn wrthych chi: dydw i ddim yn meddwl ein bod wedi gweld diwedd yr hawl i brynu. Rwy'n credu ei fod yn fater a fydd yn dychwelyd, a bydd ganddo hyrwyddwyr bob amser ar yr ochr hon, a fydd yn dweud ei fod yn ddull gwych o berchentyaeth y mae llawer o bobl yn dyheu amdano.