Part of the debate – Senedd Cymru am 1:38 pm ar 5 Rhagfyr 2017.
[Anghlywadwy.]—y Blaid Geidwadol, a gwendid y Prif Weinidog. Mae'n destun pryder mawr clywed arweinydd UKIP yn dweud, 'Wel, nid yw'r Prif Weinidog yn arbennig o dda am wleidyddiaeth'—efallai nad hynny fyddai'r nodwedd orau i berson feddu arni pan ei fod, mewn gwirionedd, yn Brif Weinidog.
Ceir dau ddewis yma. Naill ai, yn gyntaf oll, ni ofynnwyd am farn y DUP, ac wedyn fe wnaethon nhw fynegi eu barn yn glir iawn, iawn, neu gofynnwyd am eu barn ac yna fe wnaethon nhw gefnu ar ryw fath o gytundeb gyda Llywodraeth y DU. Nid oes unrhyw ddewisiadau eraill posibl yn y sefyllfa hon. Boed hynny y naill ffordd neu'r llall, mae'n arwydd o gamreolaeth gan Lywodraeth y DU o'r sefyllfa. Roeddwn i'n credu bod yr hyn a gafodd ei gynnig ddoe yn rhywbeth diddorol, o ran datrysiad. Nid oes neb eisiau gweld ffin gadarn—mae'n amhosibl cael ffin gadarn, mewn gwirionedd, ar yr ynys honno. Rwy'n adnabod yr ardal honno yn dda. Mae'n amhosibl; ni ellir ei wneud, ac roeddwn i'n credu bod ffyrdd o chwilio am ddatrysiad. Ond yr hyn y mae'n ymddangos ein bod ni'n ei wynebu erbyn hyn yw bod gan un blaid feto, plaid sy'n cynrychioli tua 37, 38 y cant o'r boblogaeth yng Ngogledd Iwerddon, o ran beth fydd yn digwydd yn y dyfodol, a does bosib bod honno'n sefyllfa gynaliadwy cyn belled ag y mae'r dyfodol yn y cwestiwn. A byddwn i'n disgwyl y byddai Llywodraeth y DU wedi ymdrin â'r mater hwn gyda'r DUP ymlaen llaw er mwyn cael cefnogaeth y DUP. Mae'n ymddangos i mi, naill ai na ddigwyddodd hynny neu, fod hynny wedi digwydd a bod y DUP wedi newid eu meddwl. Pa ddewis arall allai fod?