Rydym wedi cael rhai cyfraniadau diddorol iawn yma y prynhawn yma, ac rwyf wedi gwrando ar y rhan fwyaf ohonynt; rhai, rhaid imi ddweud, â diddordeb, ac eraill ag anghrediniaeth, ac nid wyf am wneud dim sylwadau pellach ynglŷn â pha rai yw pa rai. Ond un peth a ddywedaf yw bod hon yn gyllideb ar y cyd, mae Llafur a Phlaid Cymru wedi cytuno arni, ac mae Plaid wedi dod at y bwrdd a chyflwyno pethau y gallem ni gytuno â nhw fel y gallem gynhyrchu cyllideb heddiw, yn hytrach na beirniadu o’r ymylon fel eraill.

Rwy’n meddwl mai’r hyn y mae gwir angen inni ei wneud wrth edrych ar gyllideb ar gyfer y dyfodol rhagweladwy mewn gwirionedd yw cyfuno’r pethau hynny neu uno polisïau a fydd yn gwneud gwahaniaeth. Rhaid imi longyfarch y Llywodraeth Dorïaidd am gynhyrchu diwydiant twf mewn dau faes: un yw banciau bwyd a'r llall yw digartrefedd, oherwydd mae eu polisïau wedi cynhyrchu, am y tro cyntaf i mi allu ei gofio, cynnydd aruthrol mewn banciau bwyd. Rwy’n siŵr y bydd rhai ohonoch yn gwybod fy mod wedi bod ar y blaned hon ers cryn amser, ac nid wyf erioed wedi gweld dim byd tebyg i’r apeliadau hynny ym mhob man yr ydych chi'n troi, boed hynny mewn archfarchnad neu yn y wasg leol, ar Facebook neu Twitter, am roddion i helpu i fwydo pobl, nid pobl sydd allan o waith, ond pobl sydd mewn gwaith. Dyna gost cyni, ac rwy’n meddwl bod hynny’n hollol warthus.

A dewch inni fod yn glir ynghylch beth yw cyni mewn gwirionedd: dewis gwleidyddol i roi llai o arian i’r sector cyhoeddus. Pan maen nhw'n sôn am ideoleg—maen nhw'n aml iawn yn sôn am ideoleg—mae’n rhaid i ninnau sôn am y dewis ideolegol a wnaeth y Llywodraeth Dorïaidd yn San Steffan i dorri gwariant yn y maes cyhoeddus. Felly beth mae hynny'n ei olygu a sut y dylem gysylltu hynny gyda'i gilydd? Wel, mae'n weddol amlwg, os ydych chi'n lleihau gwariant cyhoeddus mewn ardaloedd fel Sir Benfro, lle mae 25 y cant o'r boblogaeth wedi’u cyflogi yn y sector cyhoeddus, rydych chi hefyd yn mynd i leihau'r gallu i adfywio'r ardal honno drwy wariant lleol. Mae'n ffaith, os nad yw pobl yn gweithio, neu os yw eu cyflogau wedi’u ffrwyno oherwydd cap cyflog, y bydd yr ardal honno’n mynd yn fwy a mwy tlawd, ac eto bydd y cynrychiolwyr Ceidwadol yn dod yma dro ar ôl tro i ofyn inni wario mwy o arian nad yw gennym yn yr ardaloedd hynny.

Y peth arall sy'n weddol glir yw, os ydych chi'n cyflwyno credyd cynhwysol yn y fath fodd fel bod gan bobl yn y pen draw symiau enfawr o ôl-ddyledion rhent, y bydd hefyd yn effeithio ar allu’r darparwyr tai hynny pan fyddan nhw eisiau benthyca arian—maen nhw'n dod yn fwy o risg. Wn i ddim, Ysgrifennydd y Cabinet, a oes gennych chi unrhyw beth i'w ddweud am hynny, ond mae'n wir mai’r mwyaf o risg yr ydych chi i fenthyciwr, yr uchaf fydd cost benthyca yn ei erbyn. Felly, pan fyddwn yn clywed y Ceidwadwyr yn dweud wrthym, 'Mae'n rhaid ichi adeiladu mwy o dai' neu 'Mae'n rhaid ichi sicrhau bod y stoc tai yn cynyddu'—os yw credyd cynhwysol, rhywbeth y mae’n ymddangos eu bod o’i blaid, oherwydd dydw i heb glywed llawer ohonyn nhw'n siarad yn ei erbyn, yn cynhyrchu effaith negyddol ar y meysydd polisi hynny y maen nhw'n gyson yn gofyn inni wneud rhywbeth amdanynt, bydd angen iddyn nhw ddechrau uno pethau. Oherwydd nid yw'r gyllideb yn sefyll ar wahân, ac mae Cymru’n teimlo effaith y cyni sy’n llifo o Lywodraeth San Steffan. Pan fyddwn yn sôn am ddiogelu pethau, Ysgrifennydd y Cabinet, byddwn hefyd yn gofyn ichi, fel y mae eraill wedi sôn amdano yma heddiw—pan fyddwn yn edrych ar y gronfa Cefnogi Pobl, a'r ffaith, yn ôl yr hyn a ddeallaf, eich bod wedi dweud yn glir iawn eich bod yn mynd i roi’r arian i gyd i lawr i lywodraeth leol i wneud penderfyniadau lleol i arbed arian ar fiwrocratiaeth, gofynnaf hefyd ichi fonitro’r gwariant o amgylch Cefnogi Pobl, yn enwedig ym maes rhoi terfyn ar drais yn erbyn menywod a merched, i sicrhau ein bod yn darparu ar gyfer y rhai á'r angen mwyaf.