Part of the debate – Senedd Cymru am 4:34 pm ar 12 Rhagfyr 2017.
Rwy'n cytuno â honiad yr Aelod bod angen inni sicrhau bod y buddsoddiad yn y metros yn y de, y gogledd, ac o bosibl ym mae Abertawe a gorllewin y Cymoedd yn arwain at sefyllfa lle mae mwy o gartrefi, mwy o wasanaethau a mwy o fusnesau wedi’u lleoli o gwmpas canolfannau ac o gwmpas datblygiadau gorsafoedd. Mae'n gwbl hanfodol ein bod yn cymryd y cyfle unwaith mewn cenhedlaeth hwn i’n seilwaith—buddsoddiad seilwaith enfawr—i ddatblygu cymunedau sy'n fwy cydlynol, sydd wedi’u cysylltu’n well ac sy'n annog newid yn y dulliau trafnidiaeth a ddefnyddir gan ddinasyddion.
Hoffwn sôn am fater y galw am drafnidiaeth gyhoeddus a phreifat. Mae’n debygol y caiff cerbydau awtonomaidd a cherbydau cysylltiedig eu cyflwyno mewn blynyddoedd i ddod, ac felly mae’n debygol y bydd perchnogaeth ar gerbydau yn lleihau. Mae hefyd yn hollol debygol y bydd y galw am gerbydau awtonomaidd yn fwy na’r galw am gerbydau i’w gyrru. O ganlyniad i lai o berchnogaeth, bydd cerbydau ar y ffordd yn fwy rheolaidd a byddan nhw, yn ôl pob tebyg, yn fwy hygyrch hefyd. Mae hynny'n golygu bod yn rhaid inni gynllunio'r seilwaith mewn ffordd sy'n sicrhau bod pobl wedi’u cysylltu, boed hynny drwy drafnidiaeth gyhoeddus neu gerbydau preifat awtonomaidd. Ond, hefyd, mae yna rywbeth rhwng y ddau, sef yn y bôn trafnidiaeth gymunedol a thrafnidiaeth drefol hefyd, sydd rhwng ffurfiau traddodiadol o drafnidiaeth gyhoeddus, fel bysiau a threnau, a thacsis, a gallai’r rhain fod yn fysiau mini awtonomaidd neu led-awtonomaidd hefyd.
Mae llu o ymyriadau y gellid eu cynllunio a'u defnyddio, yn enwedig mewn ardaloedd trefol, ac rwy’n credu bod hwn yn gyfnod cyffrous. Mae angen y bobl fwyaf creadigol a phenderfynol i greu’r math o newid a fydd o fudd nid yn unig i unigolion, ond hefyd i'r economi a'r amgylchedd. Gallaf i sicrhau'r Aelod bod WelTAG 17 yn rhywbeth sy'n wahanol i’r gorffennol. Mae'n wahanol oherwydd rydym ni wedi cynllunio hyn a datblygu hyn law yn llaw â'r comisiynydd cenedlaethau'r dyfodol, ac yfory, rwy'n gobeithio gallu rhoi sicrwydd i’r Aelodau bod WelTAG 17 yn gyfres wahanol o gynigion canllawiau i’r rhai sy'n bodoli ar hyn o bryd.