Part of the debate – Senedd Cymru am 5:28 pm ar 16 Ionawr 2018.
Rwy'n cytuno â Siân Gwenllian bod angen inni edrych ar ffyrdd newydd o ymdrin â'r gyllideb gyni y mae Llywodraeth y DU yn ei chyflwyno i ni, ond hoffwn i ganolbwyntio ar y problemau penodol y mae Caerdydd yn eu hwynebu o ganlyniad i'r ffordd y mae'r grant gwella addysg wedi'i lyncu i'r grant cynnal ardrethi cyffredinol.
Mae ein hawdurdodau lleol yn gorfod ymdopi â gostyngiad o 11 y cant yn y grant gwella addysg, ond yn fwy na hynny, mae'n destun pryder mawr i mi fod yr arian yr arferai'r awdurdod lleol hwn ac awdurdodau lleol eraill ei gael, er enghraifft, Abertawe a Chasnewydd, ar gyfer disgyblion teithwyr a lleiafrifoedd ethnig, wedi diflannu ar amrantiad. Mae hynny'n peri pryder mawr, oherwydd mae Caerdydd yn ganolfan wasgaru i ffoaduriaid. Felly yn amlwg, rydym yn falch iawn o dderbyn nifer sylweddol o blant sydd â dim Saesneg o gwbl pan maen nhw'n cyrraedd, ond yn amlwg mae angen inni sefydlu gwasanaethau i'w hintegreiddio i'n hysgolion prif ffrwd.
Felly, mae'r hyn oedd yn gynnydd bychan o 0.9 y cant yn y grant gwella addysg, o gofio bod gennym boblogaeth gynyddol o bobl ifanc yng Nghaerdydd, wedi troi yn ostyngiad bach yn y grant gwella addysg yn ei gyfanrwydd, o ystyried y cynnydd sydd gennym yn niferoedd y plant ysgol. Mae hynny'n gyfystyr â bwlch enfawr o £4 miliwn yng nghyllideb addysg Caerdydd, ac mewn un ysgol arbennig, yn Fitzalan yn etholaeth Mark Drakeford, collir £400,000. Mewn ysgolion eraill, bydd yn 6 y cant neu'n 7 y cant o gyfanswm eu grantiau ysgol. Felly, rwy'n gobeithio y gall Ysgrifennydd y Cabinet dros Lywodraeth Leol roi rhywfaint o sicrwydd inni y bydd yr arian hwn ar gyfer yr awdurdodau lleol hynny sydd mewn gwirionedd yn addysgu plant o leiafrifoedd ethnig, nid ar gyfer awdurdodau lleol lle ceir bron dim plant o leiafrifoedd ethnig a phlant teithwyr. Felly, byddwn yn falch o gael eglurhad am hynny.