Part of the debate – Senedd Cymru am 4:02 pm ar 23 Ionawr 2018.
Oedd, nifer sylweddol o gwestiynau, ond gwnaf i geisio ateb pob un ohonyn nhw. Yn gyntaf oll, o ran y cais twf, wrth gwrs byddwn yn craffu ar bob un o'r cynigion yn ystod y cyfnod trafod. Byddwn yn sicr yn croesawu, fel y dywedais yn fy natganiad, creu awdurdodau trafnidiaeth rhanbarthol i sicrhau bod gennym drafnidiaeth integredig wedi'i chynllunio’n rhanbarthol ac—yn achos y gogledd—yn drawsffiniol. Rydym eisoes wedi sefydlu grŵp llywio’r gogledd a metro’r gogledd-ddwyrain ac maen nhw'n datblygu rhaglen waith i lunio pecyn o ymyriadau sy'n adlewyrchu gwelliannau nid yn unig yn lleol ond hefyd yn rhanbarthol. Bydd y rhaglen hefyd yn cynnwys gwelliannau trawsffiniol a bydd y pwyslais ar greu canolfannau trafnidiaeth integredig ar safleoedd cyflogaeth allweddol ledled y gogledd ac, wrth gwrs, ledled ardal Mersi a Dyfrdwy. Mae'n fater o well cysylltiadau, nid yn unig yn y canolfannau, ond hefyd i fynd atyn nhw, oddi wrthyn nhw a rhyngddyn nhw.
O ran Defnyddwyr Bysiau Cymru, rwy’n synnu bod yr Aelod yn dweud hynny, o gofio ein bod yn cael deialog reolaidd gyda nhw ac o gofio bod gennym ymgynghoriad yn digwydd ar hyn o bryd ar drafnidiaeth bysiau, a’n bod wedi cynnal dau ymgynghoriad yn y 12 mis diwethaf. Bydd ymgynghoriad arall yn digwydd y gwanwyn hwn ynghylch y cynigion manwl ar gyfer deddfwriaeth y dyfodol ac rwy'n sicr yn edrych ymlaen at weld Defnyddwyr Bysiau Cymru yn cyfrannu at yr ymgynghoriad hwnnw.
O ran pa mor fregus yw'r gwasanaethau bws lleol, rhaid i'r Aelod, siawns, gydnabod bod y dadreoleiddio yn 1986 yn rheswm mawr dros hyn, ac, wrth gwrs, mae'n gwbl hanfodol bod awdurdodau lleol yn cymryd eu swyddogaeth a'u cyfrifoldeb o ddifrif. Yn anffodus, mae'n ymddangos bod Cyngor Wrecsam, o dan reolaeth annibynwyr a'r Ceidwadwyr, credaf, wedi gostwng eu cefnogaeth i wasanaethau bysiau anfasnachol, rwy'n credu, i sero; mae hynny’n wrthgyferbyniad llwyr i’r £25 miliwn yr ydym ni, Llywodraeth Lafur Cymru, wedi ei gynnal dros lawer o flynyddoedd.
Yn ogystal â hynny, fe wnes i ddarparu £300,000 i’r rhanbarth, i’r gogledd-ddwyrain, i allu ymdrin â chwymp GHA a pha mor fregus yw'r rhwydwaith bysiau lleol. Mae gofyn i’r tri awdurdod lleol hynny—Sir Ddinbych, Wrecsam a Sir y Fflint—weithio gyda'i gilydd i sicrhau bod gwasanaethau bysiau’n cael cefnogaeth gan awdurdodau lleol, ar y cyd ac yn unigol, i sicrhau eu bod yn gwasanaethu cymunedau. Ac o ran yr uwchgynhadledd a gynhaliwyd y llynedd, un o brif fanteision yr uwchgynhadledd honno oedd—roedd yn rhan o’r cynllun pum pwynt—cyflwyno cwmnïau bysiau, yn enwedig y cwmnïau bysiau bach a bregus hynny, i gynghorwyr a gwasanaethau cymorth Busnes Cymru. O ganlyniad, mae nifer o gwmnïau wedi cael cyngor ymarferol ynghylch sut i oroesi'r storm o galedi a bregusrwydd yn y system ddadreoleiddiedig. Ond, yn fwy hirdymor, rhaid rhoi sylw i’r system ddadreoledig honno, a bydd hynny’n digwydd, drwy ddeddfwriaeth, a byddwn yn ymgynghori am hynny yn y misoedd nesaf.
Roeddwn yn synnu o glywed, hefyd, beirniadaeth ynghylch diffyg buddsoddiad mewn ffyrdd trawsffiniol yn y gogledd-ddwyrain, o ystyried ein bod wedi ymrwymo dros £200 miliwn i goridor Sir y Fflint, sy'n cynnig un o'r llwybrau pwysicaf. Caiff ei uwchraddio’n sylweddol i liniaru tagfeydd rhwng Sir y Fflint a Chilgwri.