Llywydd, rwy'n croesawu'r Rheoliadau Treth Gwarediadau Tirlenwi (Gweinyddu) 2018 hyn, a chefnogaf Ysgrifennydd y Cabinet yn ddiamod, fel aelod erbyn hyn o'r Pwyllgor Cyllid. Rwy'n falch iawn o weld y dreth gyntaf mewn 800 mlynedd, nid ar y llyfr statud yn unig, ond yn barod i'w gweithredu o fis Ebrill 2018. Rwy'n falch fy mod i wedi gallu chwarae fy rhan fel Gweinidog i baratoi'r ffordd ar gyfer y diwrnod newydd hwn i Gymru, gan gyflwyno Bil Casglu a Rheoli Trethi (Cymru), a gafodd Gydsyniad Brenhinol yn 2016.

Ond ar gyfer y cofnod, ym mlwyddyn canmlwyddiant hawl menywod i bleidleisio, rwy'n ymwybodol o'r rhan y mae menywod wedi ei chwarae yn y Cynulliad hwn—yn y Llywodraeth fel Gweinidogion cyllid, Edwina Hart a Sue Essex, cyn fy nhymor i o chwe blynedd yn y swydd, ac yn y Cynulliad, Jocelyn Davies, fel cyn-Gadeirydd y Pwyllgor Cyllid, a wnaeth y gwaith craffu ar y Bil Casglu a Rheoli Trethi (Cymru). Rwy'n falch iawn bod Awdurdod Cyllid Cymru, a fydd yn casglu'r dreth trafodiadau tir a'r dreth hon, yn cael ei gadeirio gan fenyw, Kathryn Bishop. Yn 1918, cafodd menywod hawl rhannol i bleidlais, a dyna pryd y chwalwyd y Gynghrair Menywod dros Wrthwynebu Trethi, a oedd â'r slogan, 'Dim pleidlais, dim trethi', gan fod menywod wedi cael yr hawl i bleidleisio o'r diwedd. Felly, gadewch i ni ddathlu'r diwrnod hanesyddol hwn, yn ysbryd Hywel Dda, i hyrwyddo cydraddoldeb ym mhob agwedd ar ddatganoli, gan gynnwys darparu a rheoli ein trethi newydd yng Nghymru.