4. Datganiad gan Arweinydd y Tŷ: Cyflymu Cymru

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:36 pm ar 30 Ionawr 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Julie James Julie James Labour 4:36, 30 Ionawr 2018

(Cyfieithwyd)

Ydy. Mae Simon Thomas yn codi nifer o faterion perthnasol iawn. Byddaf yn diweddaru'r Senedd cyn gynted ag y bydd gennyf y ffigurau ar yr alldro, a fydd, fel rwy'n dweud, tua 16 wythnos o ddiwedd y contract. Cyn gynted ag y byddan nhw gen i, byddaf wrth gwrs yn rhoi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Aelodau. Bydd y diweddariad hwnnw yn cynnwys nifer y safleoedd sydd wedi'u cysylltu ym mhob etholaeth, a hefyd y ffigurau sy'n manteisio ar y gwasanaeth hwnnw.

Roeddwn i eisiau achub ar y cyfle hwn i sôn ychydig am y ffigurau manteisio, oherwydd gofynnodd Simon Thomas yn benodol beth yw'r £80 miliwn, ac mae'n hollol iawn: mae'n gymysgedd o gyllid Ewropeaidd, swm bach o gyllid Llywodraeth y DU, a chyllid Llywodraeth Cymru. Mae hefyd yn cynnwys y gyfran enillion, ac fe atgoffaf yr Aelodau y byddwn ni, cyn gynted ag yr ydym yn mynd dros 21 y cant o fanteisio ar unrhyw un adnodd, yn dechrau cael cyfran enillion, ac mae'r gyfran enillion honno yn mynd ymlaen i'r dyfodol. Felly, po fwyaf o bobl sy'n cael eu cysylltu y mwyaf o arian sydd gennym, ac ni allaf bwysleisio digon i'r rhai hynny ohonoch chi sydd mewn ardaloedd â niferoedd manteisio isel—a byddaf yn cysylltu ag Aelodau Cynulliad unigol i drafod yr hyn y gellir ei wneud—mae angen inni gynyddu'r nifer sy'n manteisio, oherwydd yn amlwg, po fwyaf o arian sydd gennym, y mwyaf y gallaf ei wario ar ddarpariaeth i fwy o safleoedd. Ond mae'r cyllid Ewropeaidd yn ddiogel ar gyfer y cam hwn o'r prosiect; dydyn ni ddim yn poeni am hynny. Rydym ni'n gwario'r arian hwn cyn gyflymed ag y gallwn, ac mae gennym ni'r gyfran enillion i gynyddu'r arian, ochr yn ochr ag eraill.

O ran Ofcom a Llywodraeth y DU, rydym ni wedi cael llawer o sgyrsiau gyda nhw am yr hawl i'r gwasanaeth hwn. Nid ydym ni wedi gallu ennill y ddadl bod hwn yn seilwaith hyd yn hyn, ond nid wyf wedi rhoi'r gorau i hynny. Rwyf ar hyn o bryd yn cael sgwrs am werthiannau sbectrwm 5G a sut y gellid gwneud hynny. Mae yna faterion clir ar gyfer awtomeiddio a cherbydau awtonomaidd a phob math o bethau. Dydw i ddim eisiau i fy signal Vodafone ddiflannu yn y canolbarth wrth yrru fy nghar awtonomaidd, ac nid yw neb arall eisiau hynny ychwaith. Felly, mae yna faterion gwirioneddol i'w hystyried, ac rydym ni'n dal i ymgysylltu'n weithgar iawn â Llywodraeth y DU. Mae'n rhaid i ni hefyd negodi hyn i gyd gyda BT y DU, oherwydd gwneir hyn i gyd o dan esemptiadau cymorth gwladwriaethol yr Undeb Ewropeaidd, felly mae'n broses eithaf cymhleth i'w negodi, ond rydym ni wedi gwneud hynny.

O ran busnesau, mae cronfa ymelwa busnes pwrpasol. Rydym ni'n hapus i ddod at unrhyw fusnes—does dim ots pa mor fach ydyn nhw—i siarad â nhw am eu hanghenion. Mae'n syndod cyn lleied y mae rhai ohonyn nhw'n ei ddeall am yr hyn a ddaw pan fydd band eang cyflym iawn yn dod, ac weithiau mae'n amlwg iawn bod angen cysylltiad ether-rwyd arnyn nhw, a gallwn ni eu helpu nhw â system dalebau i wneud yr union beth hynny, neu yn wir os oes angen band eang cyflym iawn arnyn nhw, gallwn ni sicrhau eu bod wedi'u cofrestru gyda ni. Felly, mae'n werth eu nodi.