Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 2:11 pm ar 13 Chwefror 2018.
Mae hynny'n iawn. Mae yna gwestiwn ynglŷn â beth sy'n digwydd i'r PGI a'r PDO, protected designation of origin, ac a fydd yna system Brydeinig. A fydd y system honno ar yr un telerau â'r system Ewropeaidd? A fydd hi'n cael ei hadnabod yn yr un ffordd â'r system Ewropeaidd? Mae e'n hollbwysig ein bod ni'n gallu gwarchod y ffaith bod gyda ni gig oen, er enghraifft, sydd o'r safon uchaf. Mae cig oen Cymreig yn cael ei dderbyn mewn sawl marchnad ar draws y byd, yr un peth â chig eidion o Gymru a sawl math o gynnyrch arall. Beth nad ydym yn moyn ei weld yw sefyllfa lle mae'r rheini sydd yn moyn cystadlu yn ein herbyn ni yn gallu mynd mewn i'r farchnad Ewropeaidd ar lefel sydd yn well na'r lefel a fyddai gyda ni yn y pen draw. Rydym yn gwybod ar hyn o bryd fod yna ffermwyr mewn gwledydd fel Ffrainc a Sbaen yn gweld nawr fod yna wahoddiad iddyn nhw, os yw cig oen o Gymru yn mynd yn ddrutach yn y farchnad Ewropeaidd—felly, mae yna gyfle iddyn nhw fanteisio ar hynny, ac nid yw hynny o les i ffermwyr Cymru. Nid oes yna ffordd o ddadlau—ac nid yw'r Aelod yn dadlau hyn—o gwbl y bydd ffermwyr cig oen Cymru yn well tu fas i'r farchnad sengl. Heb y farchnad honno, bydd y dyfodol i sawl un o'n ffermydd ni yn un tywyll dros ben.