8. Dadl: Setliad terfynol yr Heddlu 2018-19

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:13 pm ar 13 Chwefror 2018.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Llyr Gruffydd Llyr Gruffydd Plaid Cymru 5:13, 13 Chwefror 2018

Diolch am y cyfle i gyfrannu'n fyr at y drafodaeth ac i ategu'r pwyntiau sydd wedi cael eu gwneud eisoes ynglŷn â'r rhaglen cyswllt ysgolion, oherwydd mae'n wasanaeth ataliol pwysig iawn. Mae'n llenwi bwlch yn sicr o safbwynt y ddarpariaeth addysg i blant—bwlch na fyddai'n cael ei lenwi'n aml iawn oni bai bod yr heddlu yn darparu'r gwasanaeth yna. Maen nhw'n edrych ar ddiogelwch ar y we, camddefnydd sylweddau, trais yn y cartref—mae yna wers hyd yn oed i blant pump oed i ddechrau trafod materion yn ymwneud â thrais yn y cartref. Hebddo, mi fyddai yna fwlch difrifol. Ac os ydy'r toriadau arfaethedig yn dod i rym, yna mi fydd y gwasanaethau yn crebachu ac mae'n debyg y bydd ond yn digwydd mewn ysgolion uwchradd. Mae'r Llywodraeth yn sôn am yr ACEs a'r angen i daclo'r profiadau difrifol yma y mae rhai plant yn eu cael—wel, erbyn hynny, yn aml iawn, mae'n rhy hwyr.

Un o naratifau y Llywodraeth yma yw bod angen mwy o bwyslais ar lesiant pobl ifanc o fewn y gwasanaeth addysg, ac mae hynny'n cael ei adlewyrchu yn y diwygiadau yn y cwricwlwm. Naratif arall wrth gwrs yw bod angen mwy o fuddsoddiad ataliol. Wel, dyma i chi wasanaeth sy'n cyflawni'r ddau beth yna: bron i 10,000 o wersi y llynedd ar draws Cymru, a 230,000 o blant yn cael budd uniongyrchol o'r ddarpariaeth yma, ac wrth gwrs mae'r toriad o bosibl yn mynd i olygu ein bod ni'n colli llawer iawn ohono fe. Rwy'n gwybod fod y comisiynydd plant yn awyddus iawn i weld y gwasanaeth yma'n parhau. Rwy'n siŵr hefyd y bydd y comisiynydd cenedlaethau'r dyfodol hefyd â barn ynglŷn â hyn, oherwydd dyma'r union math o beth y dylem ni fod yn ei hyrwyddo a'i amddiffyn.

Felly, dim ond i ategu'r negeseuon, mewn gwirionedd, i chi wneud beth y gallwch chi i amddiffyn y gyllideb yma, oherwydd rydym ni i gyd yn gwybod, yn y pen draw, os na fyddwn ni'n gwneud hynny, yna mi fydd yn costio'n fwy, nid yn unig i'r Llywodraeth, ond i gymdeithas yn ehangach.